Hệ điều hành máy Mac đã tròn 23 tuổi vài ngày trước, chúng ta hãy cùng nhìn lại hành trình gian nan từ những bước chân đầu tiên của Mac OS X để rồi phát triển thành macOS thành công như ngày hôm nay.
Vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, các công ty như Apple, Microsoft và các công ty khác đã cạnh tranh để tạo ra hệ điều hành máy tính. Và Apple đã tụt lại phía sau một thời gian dài, ít nhất là cho đến khi họ tung ra chiếc Mac OS X có thể thay đổi cuộc chơi vào 23 năm trước.
Lịch sử hình thành và phát triển của macOS
Từ khi xuất hiện, Mac OS X đã tồn tại tới 19 năm trước khi Apple giới thiệu macOS 10 và 2020 và tiếp đó là các phiên bản macOS 11, 12, 13 và mới nhất là 14. Nhưng ở thời điểm hiện tại, macOS vẫn thừa hưởng rất nhiều thứ từ Mac OS X. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu quá trình hình thành của Mac OS X và phát triển thành macOS Sonoma như ngày nay.
Mac OS X trưởng thành từ thất bại
Mặc dù chúng ta biết rằng Mac OS X đã trở thành một hệ điều hành nhất quán và ổn định, nhưng nó đã không bắt đầu như vậy. Trong lịch sử, Apple đã cố gắng nhiều năm để phát triển một hệ điều hành kế nhiệm Mac OS 9. Tuy nhiên sau một thời gian dài loay hoay có vẻ như Apple đã thay đổi kế hoạch. Thay vì tự phát triển thì công ty đã mua một hệ điều hành hiện có và phát triển nó, đó là điều mà Apple đã làm.
Mac OS X đi lên từ hàng loạt thất bại trước đó
Công ty đã mua NeXT, đồng thời có được hệ điều hành NeXTSTEP và Steve Jobs trong quá trình này. Cả Jobs và hệ điều hành NeXTSTEP đều sẽ là nền tảng cho Mac OS X.
Một phần nguyên nhân khiến các mục tiêu về hệ điều hành của Apple bị trì trệ là do cách tiếp cận sai lầm. Apple đang nghiên cứu một hệ điều hành thế hệ tiếp theo cho Mac, đồng thời cũng đang nghiên cứu các hệ điều hành khác và không tập trung hoàn toàn vào bất kỳ hệ điều hành nào trong số đó.
Điều này dẫn đến những bản cập nhật rất nhỏ giữa các phiên bản phát hành. Điều đó đã thay đổi khi Jobs quay trở lại dẫn dắt Apple, khi ông tuyên bố sẽ tập trung vào một hệ điều hành duy nhất. "Chúng tôi sẽ có một chiến lược hệ điều hành duy nhất tại Apple", Jobs nói với khán giả tại Macworld 2000. "Chúng tôi sẽ không có chiến lược hệ điều hành kép, ba hay bốn hệ điều hành như một số hãng khác.
Steve Jobs - cố chủ tịch vĩ đại của Apple
Mặc dù Mac OS X phải đến năm sau mới ra mắt nhưng Jobs đã ghi lại các mục tiêu của Apple về hệ điều hành mới tại hội nghị Macworld năm 2000. Điều đó bao gồm cả thứ mà cố CEO Apple gọi là “hệ thống ống nước hiện đại” trong đó bao gồm những thứ như công nghệ lõi hàng đầu và mạng internet. Jobs muốn người dùng sẽ tìm thấy "đồ họa tuyệt đỉnh" trong Mac OS X. Cuối cùng, Apple muốn thiết kế Mac OS X cho Internet.
Mac OS X gặp khó khăn sớm
Kế hoạch phát hành Mac OS X của Apple là triển khai trong 12 tháng, với các máy Mac mới được cài sẵn Mac OS X - tên mã là "Cheetah", bắt đầu xu hướng đặt tên những chú mèo lớn vào tháng 1 năm 2001. Công ty đã bỏ lỡ mục tiêu đó, thay vào đó cuối cùng công ty đã xuất xưởng Mac OS X Cheetah vào ngày 24 tháng 3 năm 2001.
Theo tiêu chuẩn vào thời điểm đó, Mac OS X là bản nâng cấp trả phí và yêu cầu cài đặt đĩa phần mềm trên các máy Mac được hỗ trợ. Vào năm 2001, Mac OS X có đồ họa xuất sắc nhưng thiếu sự tinh tế và hỗ trợ cho một số tính năng cơ bản. Nhưng nó cũng mang nhiều tính năng quan trọng mà sau này Apple tiếp tục sử dụng cho macOS.
macOS đã từng gặp rất nhiều khó khăn
Ví dụ: Mac OS X là hệ điều hành đầu tiên giới thiệu Dock, một cách mới để khởi chạy ứng dụng và nó đã trở thành một phần của macOS. Mac OS X cũng mang theo Terminal cho phép người dùng truy cập vào giao diện dòng lệnh Unix tích hợp. Các ứng dụng mới bao gồm Mail, TextEdit và Address Book. Hỗ trợ PDF đã được thêm vào toàn bộ hệ thống. Cuối cùng, Apple ra mắt Aqua UI - một giao diện đồ họa có chủ đề nước, sủi bọt với các tính năng trong suốt bổ sung và các tính năng khác.
Nhưng cũng có rất nhiều thứ còn thiếu. Mac OS X không hỗ trợ phát hoặc ghi đĩa CD hoặc DVD khi ra mắt và người dùng phải đợi Mac OS X 10.1 "Puma" để làm điều đó. Tắt máy theo lịch trình không được tìm thấy trong Mac OS X và thường xuyên xảy ra sự cố hệ thống. Hầu hết những điều này đã được bổ sung hoặc sửa chữa vào thời điểm Mac OS X 10.2 "Jaguar" được phát hành, nhưng bản cập nhật Mac OS X lớn tiếp theo sẽ không xuất hiện cho đến khi "Leopard".
Vào cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000, các công ty như Apple, Microsoft và các công ty khác đã cạnh tranh để tạo ra hệ điều hành máy tính. Và Apple đã tụt lại phía sau một thời gian dài, ít nhất là cho đến khi họ tung ra chiếc Mac OS X có thể thay đổi cuộc chơi vào 23 năm trước.
Từ khi xuất hiện, Mac OS X đã tồn tại tới 19 năm trước khi Apple giới thiệu macOS 10 và 2020 và tiếp đó là các phiên bản macOS 11, 12, 13 và mới nhất là 14. Nhưng ở thời điểm hiện tại, macOS vẫn thừa hưởng rất nhiều thứ từ Mac OS X. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu quá trình hình thành của Mac OS X và phát triển thành macOS Sonoma như ngày nay.
Mac OS X trưởng thành từ thất bại
Mặc dù chúng ta biết rằng Mac OS X đã trở thành một hệ điều hành nhất quán và ổn định, nhưng nó đã không bắt đầu như vậy. Trong lịch sử, Apple đã cố gắng nhiều năm để phát triển một hệ điều hành kế nhiệm Mac OS 9. Tuy nhiên sau một thời gian dài loay hoay có vẻ như Apple đã thay đổi kế hoạch. Thay vì tự phát triển thì công ty đã mua một hệ điều hành hiện có và phát triển nó, đó là điều mà Apple đã làm.
Công ty đã mua NeXT, đồng thời có được hệ điều hành NeXTSTEP và Steve Jobs trong quá trình này. Cả Jobs và hệ điều hành NeXTSTEP đều sẽ là nền tảng cho Mac OS X.
Một phần nguyên nhân khiến các mục tiêu về hệ điều hành của Apple bị trì trệ là do cách tiếp cận sai lầm. Apple đang nghiên cứu một hệ điều hành thế hệ tiếp theo cho Mac, đồng thời cũng đang nghiên cứu các hệ điều hành khác và không tập trung hoàn toàn vào bất kỳ hệ điều hành nào trong số đó.
Điều này dẫn đến những bản cập nhật rất nhỏ giữa các phiên bản phát hành. Điều đó đã thay đổi khi Jobs quay trở lại dẫn dắt Apple, khi ông tuyên bố sẽ tập trung vào một hệ điều hành duy nhất. "Chúng tôi sẽ có một chiến lược hệ điều hành duy nhất tại Apple", Jobs nói với khán giả tại Macworld 2000. "Chúng tôi sẽ không có chiến lược hệ điều hành kép, ba hay bốn hệ điều hành như một số hãng khác.
Mặc dù Mac OS X phải đến năm sau mới ra mắt nhưng Jobs đã ghi lại các mục tiêu của Apple về hệ điều hành mới tại hội nghị Macworld năm 2000. Điều đó bao gồm cả thứ mà cố CEO Apple gọi là “hệ thống ống nước hiện đại” trong đó bao gồm những thứ như công nghệ lõi hàng đầu và mạng internet. Jobs muốn người dùng sẽ tìm thấy "đồ họa tuyệt đỉnh" trong Mac OS X. Cuối cùng, Apple muốn thiết kế Mac OS X cho Internet.
Mac OS X gặp khó khăn sớm
Kế hoạch phát hành Mac OS X của Apple là triển khai trong 12 tháng, với các máy Mac mới được cài sẵn Mac OS X - tên mã là "Cheetah", bắt đầu xu hướng đặt tên những chú mèo lớn vào tháng 1 năm 2001. Công ty đã bỏ lỡ mục tiêu đó, thay vào đó cuối cùng công ty đã xuất xưởng Mac OS X Cheetah vào ngày 24 tháng 3 năm 2001.
Theo tiêu chuẩn vào thời điểm đó, Mac OS X là bản nâng cấp trả phí và yêu cầu cài đặt đĩa phần mềm trên các máy Mac được hỗ trợ. Vào năm 2001, Mac OS X có đồ họa xuất sắc nhưng thiếu sự tinh tế và hỗ trợ cho một số tính năng cơ bản. Nhưng nó cũng mang nhiều tính năng quan trọng mà sau này Apple tiếp tục sử dụng cho macOS.
Ví dụ: Mac OS X là hệ điều hành đầu tiên giới thiệu Dock, một cách mới để khởi chạy ứng dụng và nó đã trở thành một phần của macOS. Mac OS X cũng mang theo Terminal cho phép người dùng truy cập vào giao diện dòng lệnh Unix tích hợp. Các ứng dụng mới bao gồm Mail, TextEdit và Address Book. Hỗ trợ PDF đã được thêm vào toàn bộ hệ thống. Cuối cùng, Apple ra mắt Aqua UI - một giao diện đồ họa có chủ đề nước, sủi bọt với các tính năng trong suốt bổ sung và các tính năng khác.
Nhưng cũng có rất nhiều thứ còn thiếu. Mac OS X không hỗ trợ phát hoặc ghi đĩa CD hoặc DVD khi ra mắt và người dùng phải đợi Mac OS X 10.1 "Puma" để làm điều đó. Tắt máy theo lịch trình không được tìm thấy trong Mac OS X và thường xuyên xảy ra sự cố hệ thống. Hầu hết những điều này đã được bổ sung hoặc sửa chữa vào thời điểm Mac OS X 10.2 "Jaguar" được phát hành, nhưng bản cập nhật Mac OS X lớn tiếp theo sẽ không xuất hiện cho đến khi "Leopard".