4 hội quán cổ của người Hoa ở TPHCM

Hải Vy · Th 4 24, 2024

Mỗi hội quán cổ của người Hoa ở TPHCM thu hút du khách trong và ngoài nước với kiến trúc đặc sắc, tập tục thú vị.

Nằm trên con đường nhỏ Lão Tử (quận 5), Hội Quán Ôn Lăng là điểm đến linh thiêng trong cộng đồng người Hoa ở TP HCM. Công trình tâm linh do nhóm thương nhân người Phước Kiến (Trung Quốc) di cư đến Việt Nam lập nên vào năm 1740, để làm nơi tề tựu giúp đỡ nhau và thỏa mãn nhu cầu tín ngưỡng. Hội quán diễn ra các hoạt động thờ cúng nên người dân thường gọi là chùa.

Hội quán (chùa) Ôn Lăng (đường Lão Tử, quận 5) thờ phụng Thiên Hậu Thánh Mẫu, là công trình tâm linh do nhóm thương nhân người Phước Kiến (Trung Quốc) di cư đến Việt Nam lập nên vào năm 1740. Hội quán diễn ra các hoạt động thờ cúng nên người dân thường gọi là chùa.

Nét nổi bật của ngôi chùa chính là kiểu lợp mái ngói từng tầng, phần chân mái theo phong cách kiến trúc kiểu cổ của vùng đất Phúc Kiến với bờ nóc được uốn cong và điểm xuyết thêm các linh vật được làm bằng gốm. Mỗi linh vật được gắn trên bờ nóc của chùa Quan Âm đều có một ý nghĩa vô cùng quan trọng và riêng biệt. Ngoài ra, Hội quán Ôn Lăng còn nổi bật với nét kiến trúc của cổng ra vào chính diện. Trên đầu cổng chính là hình tượng con rồng được chạm khắc tỉ mỉ và tinh xảo ở hai bên, tạo một cảm giác uy nghiêm và dũng mãnh cho ngôi chùa. Đặc biệt, sự hòa hợp giữa các tổ hợp màu sắc như đỏ - vàng - xanh lá, đã khiến Chùa Quan Âm luôn nổi bật giữa những tòa nhà cao ốc ngay khu dân cư người Hoa.

Nét nổi bật của hội quán là kiểu lợp mái ngói từng tầng, phần chân mái theo phong cách kiến trúc cổ của vùng đất Phúc Kiến. Bờ nóc được uốn cong và điểm xuyết thêm các linh vật được làm bằng gốm có ý nghĩa quan trọng. Công trình bên trong hội quán có sự phối hợp độc đáo của nhiều bộ môn nghệ thuật từ điêu khắc, trang trí đến hội họa.

Ở Hội quán Ôn Lăng quận 5 có nhiều phong tục lễ bái khá độc đáo, thú vị như tục “đánh kẻ tiểu nhân”. Người đến lễ bái sẽ dùng giày dép đập liên tục vào những hình nhân làm bằng giấy, được cho là những kẻ xấu, để chúng không gây hại cho người. Tục này diễn ra vào ngày kinh trập, tức ngày 5, 6 tháng 3 dương lịch hàng năm trước bàn thờ ông Hổ. Xung quanh khu vực thờ ông Hổ sẽ đặt những trái quýt và bánh bao theo số chẵn, có in chữ Phước và Đại Phát màu đỏ. Phía chính diện bàn thờ được người dân cúng bằng thịt heo sống.

Hội quán Ôn Lăng có nhiều phong tục lễ bái khá độc đáo, thú vị như tục “đánh kẻ tiểu nhân” diễn ra vào ngày 5-6/3 Dương lịch- dùng giày dép đập liên tục vào những hình nhân làm bằng giấy, được cho là những kẻ xấu. Du khách đến cầu duyên thì phải mua thêm cuộn chỉ đỏ, bên trên được cắm kim đã luồn sẵn sợi chỉ rồi đặt tại bàn thờ Hoa Phấn phu nhân.

Hội quán Tuệ Thành Hội quán Tuệ Thành là di tích cấp Quốc gia (1993) ở số 710 Nguyễn Trãi, P.11, Q.5, TP.HCM. Hội quán Tuệ Thành hay còn gọi là chùa Bà Thiên Hậu, chùa Bà Chợ Lớn là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời ở TP.HCM của người Hoa nhóm ngôn ngữ Quảng Đông. Chùa đóng vai trò quan trọng trong đời sống tín ngưỡng, sinh hoạt văn hoá truyền thống của người Hoa trong quá trình định cư tại đây.

Hội quán Tuệ Thành (710 Nguyễn Trãi, phường 11, quận 5) hay còn gọi là chùa Bà Thiên Hậu, chùa Bà Chợ Lớn là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời ở TPHCM của người Hoa nhóm ngôn ngữ Quảng Đông.

Được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVIII bởi một nhóm người Hoa gốc Tuệ Thành (tức Quảng Châu) di dân sang Việt Nam, Hội quán được dùng làm nơi hội họp, quản lý di dân, giúp đỡ đồng hương, đồng thời cũng là nơi thờ cúng Thiên Hậu Thánh Mẫu để tỏ lòng biết ơn. Theo truyền thuyết, bà Thiên Hậu đặc biệt thấy trước tương lai, cứu những người đi biển. Cho nên trên chuyến hải hành đến Việt Nam, nhóm người Hoa đã mang theo bài vị của bà để cầu xin phù hộ. Trải qua hơn hai thế kỷ, hội quán vẫn gìn giữ được nét

Chùa được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVIII bởi một nhóm người Hoa gốc Tuệ Thành (tức Quảng Châu) di dân sang Việt Nam, để làm nơi hội họp, quản lý di dân, giúp đỡ đồng hương, thờ cúng Thiên Hậu Thánh Mẫu.

Trải qua hơn hai thế kỷ, hội quán vẫn gìn giữ được nét đẹp của một công trình kiến trúc cổ. Từ sự tinh tế, sắc sảo của nghệ thuật chạm khắc gỗ trên các phù điêu hương án, các bao lam, khám thờ, liễn đối; cho đến nghệ thuật hội hoạ và thư pháp trên các tranh tường. Đặc biệt nhất là nghệ thuật – kỹ thuật chế tác các phù điêu gốm dù trăm năm mưa nắng vẫn giữ được nguyên vẹn đường nét và màu sắc. Hàng năm, vào ngày 23.3 âm lịch, hội quán tổ chức long trọng lễ dâng hương Vía Bà, với các nghi thức truyền thống và các hoạt động văn hoá thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách.

Hơn 2 thế kỷ, hội quán vẫn giữ được nét đẹp của một công trình kiến trúc cổ đến từ sự tinh tế, sắc sảo của nghệ thuật chạm khắc gỗ trên các phù điêu, nghệ thuật hội hoạ và thư pháp trên các tranh tường. Hàng năm, vào ngày 23/3 Âm lịch, hội quán tổ chức lễ dâng hương Vía Bà với các nghi thức truyền thống và các hoạt động văn hóa thu hút du khách tham gia.

Hội quán Nhị Phủ - miếu Nhị Phủ hay chùa Ông Bổn (264, đường Hải Thượng Lãn Ông, phường 14, quận 5) thờ Ông Bổn tức Phúc Đức Chính Thần, được xem là một trong những đền miếu xưa nhất của người Hoa ở TPHCM. Đây là công trình kiến trúc có giá trị lịch sử - văn hóa được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVII.

Miếu Nhị Phủ tọa lạc trong một khuôn viên có diện tích khoảng 2.500 m2, kiến trúc tổng thể theo hình chữ – Khẩu, gồm bốn dãy nhà dài, vuông góc nhau, khoảng trống ở giữa tạo nên sân thiên tỉnh. Mỗi khối nhà đều có một lớp mái riêng, lợp ngói ống, diềm mái lợp bằng ngói men xanh. Tiền điện có hai tầng mái, trang trí công phu.

Miếu tọa lạc trong một khuôn viên có diện tích khoảng 2.500m2, gồm 4 dãy nhà dài, vuông góc. Mỗi dãy nhà đều có một lớp mái riêng, lợp ngói ống, diềm bằng ngói men xanh.

Miếu Nhị Phủ tọa lạc trong một khuôn viên rộng, kiến trúc tổng thể theo hình chữ Khẩu, gồm bốn dãy nhà dài, vuông góc nhau, khoảng trống ở giữa tạo nên sân thiên tỉnh. Mỗi khối nhà đều có một lớp mái riêng, lợp ngói ống, diềm mái lợp bằng ngói men xanh. Tiền điện có hai tầng mái, trang trí công phu. Chùa ông Bổn thu hút nhiều du khách đến tham quan và lễ bái, đặc biệt là các du khách người Hoa. Ảnh: Cát Tiên Chùa ông Bổn thu hút nhiều du khách đến tham quan và lễ bái, đặc biệt là các du khách người Hoa. Ảnh: Cát Tiên Miếu Ông Bổn hiện còn lưu giữ nhiều liễn đối và hoành phi bằng gỗ, có niên đại từ năm 1864 – 1901. Ngoài ra, miếu còn hai quả chuông, một bằng đồng và một bằng gang. Nơi chính điện thờ của Nhị Phủ miếu, ngoài việc được trang trí nhiều câu đối, hoành phi, bình phong thời cổ đại, nơi đây còn lưu giữ một số hiện vật quý như: trống chầu, chuông cổ, tượng kỳ lân bằng đá... tạo sự tò mò, thích thú cho khách du lịch phương xa, nên đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là một di tích văn hóa, lịch sử cấp quốc gia. Hình ảnh bên trong Chùa Ông Bổn. Ảnh: Ngô Việt Anh Hình ảnh bên trong Chùa Ông Bổn. Ảnh: Ngô Việt Anh Bên cạnh giá trị về nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, hiện vật cổ nơi đây còn có một giá trị khác, đó không chỉ là nơi đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng mà còn là nơi quy tụ và tương trợ lẫn nhau của bà con người Việt gốc Hoa (Phúc Kiến).

Hàng năm, miếu Nhị Phủ có nhiều ngày cúng tế, trong đó, 2 ngày lễ chính của miếu là ngày rằm tháng Giêng và rằm tháng Tám - ngày sinh và ngày mất của ông Bổn.

Hội quán Phước An Hội quán Phước An do những người Hoa Minh Hương có nguyên quán ở bảy phủ thuộc các tỉnh Quảng Đông, Phúc Kiến và Chiết Giang đến sinh sống ở vùng Chợ Lớn xây dựng. Hội quán Phước An nằm ở đường Hồng Bàng, Q.5, TP.HCM PHẠM HỮU Hội quán được xây dựng trên nền tảng ngôi miếu cổ An Hoà từ năm 1865 và được trùng tu vào năm 1902. Tuy đã trải qua khoảng thời gian dài, nhưng hội quán vẫn giữ được diện mạo kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cũng như các cổ vật được bảo tồn nguyên vẹn. Hội quán nổi tiếng về giá trị kiến trúc, nghệ thuật trang trí, đặc biệt là nghệ thuật chạm khắc gỗ. Trên 24 bức hoành phi, 4 tấm biển gỗ lớn và 8 cặp liễn đối. Các nghệ nhân thời xưa đã dùng kỹ thuật chạm chìm, chạm nổi để tạo ra các dây hoa, rồng, phụng xen kẽ với các nét chữ mạnh mẽ và uyển chuyển nhằm chuyển tải tấm lòng tôn kính đối với chí khí và sự nghiệp của các vị thánh, thần được tôn thờ tại đây.'

Tọa lạc tại số 184 Hồng Bàng, quận 5, hội quán Phước An còn gọi chùa Minh Hương, chùa Ông Quan Đế do người Hoa Minh Hương đến sinh sống ở vùng Chợ Lớn xây dựng lần đầu vào năm 1865. Đến năm 1902, công trình được xây dựng lại với quy mô như hiện nay.

Tuy đã trải qua khoảng thời gian dài, nhưng hội quán vẫn giữ được diện mạo kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cũng như các cổ vật được bảo tồn nguyên vẹn. Hội quán nổi tiếng về giá trị kiến trúc, nghệ thuật trang trí, đặc biệt là nghệ thuật chạm khắc gỗ. Trên 24 bức hoành phi, 4 tấm biển gỗ lớn và 8 cặp liễn đối. Các nghệ nhân thời xưa đã dùng kỹ thuật chạm chìm, chạm nổi để tạo ra các dây hoa, rồng, phụng xen kẽ với các nét chữ mạnh mẽ và uyển chuyển nhằm chuyển tải tấm lòng tôn kính đối với chí khí và sự nghiệp của các vị thánh, thần được tôn thờ tại đây.'

Hội quán thờ nhiều nhân vật lịch sử và tín ngưỡng như: Quan Thánh Đế Quân, Quan Âm Bồ Tát, Phật Di Lặc, Ngũ Hành Nương Nương… Sau nhiều thập kỷ, nơi này vẫn được bảo tồn nguyên vẹn và thu hút du khách đến tham quan, chiêm bái.

An Huỳnh (tổng hợp)

Em bán Samsung Galaxy A55 5G 8GB 128GB : 8.690.000 đ
Full 3 màu: Xanh, Đen, Tím
Có giao hàng hỏa tốc
Có Ship code
Có Trả góp 0%
Chi nhánh Gò Vấp
859 Quang Trung, Phường 12, Q Gò Vấp
Hotline: 0947.711.881
Maps: https://g.page/r/CVSFBogl7CfWEAE
Thời gian làm việc: 08h00 - 22h00

4 hội quán cổ của người Hoa ở TPHCM

Hải Vy

Well-known member