Thanh Thúy
Well-known member
Vào cuối tháng 2/2025, Indonesia và Apple đã đạt được thỏa thuận chấm dứt tranh chấp kéo dài liên quan đến lệnh cấm bán iPhone 16 tại quốc gia này. Tuy nhiên, theo Reuters, người dùng Indonesia vẫn chưa thể mua iPhone 16 ngay lập tức. Lý do là mặc dù Apple đã được cấp chứng nhận nội địa (local content certificates) – rào cản chính để bán sản phẩm tại đây – công ty vẫn cần thêm các giấy phép khác trước khi chính thức đưa sản phẩm ra thị trường.
Lệnh cấm bán iPhone 16 tại Indonesia bắt đầu từ tháng 10/2024, ngay sau khi dòng sản phẩm này ra mắt toàn cầu. Nguyên nhân là Apple không đáp ứng được cam kết đầu tư trước đó và không tuân thủ quy định nội địa hóa (TKDN) của Indonesia, yêu cầu 35-40% linh kiện của thiết bị phải được sản xuất trong nước. Khi đó, khoản đầu tư 1,48 nghìn tỷ rupiah (khoảng 94,5 triệu USD) của Apple thấp hơn mức cam kết 1,71 nghìn tỷ rupiah (109,6 triệu USD), và đề xuất bổ sung 10 triệu USD của hãng bị chính phủ Indonesia thẳng thừng từ chối.
Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng – được người phát ngôn Bộ Công nghiệp Indonesia, Febri Hendri Antoni Arief, mô tả là “khó khăn” – Apple cuối cùng đã được cấp chứng nhận nội địa cho 20 sản phẩm, bao gồm 11 mẫu iPhone (trong đó có iPhone 16) và 9 mẫu iPad. Tuy nhiên, không rõ liệu Apple đã bắt đầu sản xuất linh kiện iPhone tại Indonesia hay chưa. Thay vào đó, có vẻ như Apple được miễn trừ nhờ mở rộng đầu tư phát triển tại đây, bao gồm các học viện lập trình (Apple Developer Academies) và các dự án khác.
Dù đã vượt qua rào cản nội địa hóa, Apple vẫn phải xin thêm giấy phép từ Bộ Thương mại và Bộ Truyền thông và Kỹ thuật số của Indonesia để chính thức bán iPhone 16. Hiện chưa có thông tin về thời gian cần thiết để hoàn tất các thủ tục này, cũng như liệu các giấy phép có được cấp hay không. Cả Apple và chính phủ Indonesia đều chưa đưa ra bình luận chính thức, để lại nhiều câu hỏi chưa được giải đáp.
Tranh chấp kéo dài 5 tháng đã chứng kiến nhiều bước ngoặt trong đàm phán:
Đáng chú ý, khoản đầu tư 1 tỷ USD này tập trung vào sản xuất AirTags tại Indonesia, chứ không phải linh kiện iPhone như yêu cầu ban đầu. Dù vậy, trước khi lệnh cấm được ban hành, CEO Tim Cook đã hứa với chính phủ Indonesia trong chuyến thăm tháng 4/2024 rằng Apple sẽ xem xét xây dựng cơ sở sản xuất tại đây. Hiện chưa có báo cáo nào cho thấy kế hoạch sản xuất linh kiện iPhone đã thay đổi.
Indonesia, với dân số hơn 270 triệu người và hơn 350 triệu điện thoại thông minh đang hoạt động, là thị trường quan trọng tại Đông Nam Á. Tuy nhiên, Apple không nằm trong top 5 thương hiệu smartphone tại đây (theo Canalys, quý 3/2024), thua xa OPPO, Samsung và Xiaomi – những hãng đã thiết lập cơ sở sản xuất để đáp ứng quy định TKDN từ năm 2017. Lệnh cấm iPhone 16 buộc người dùng địa phương phải nhập máy từ nước ngoài (chủ yếu Singapore), chịu thêm thuế nhập khẩu khoảng 155 USD cho một chiếc iPhone 16 giá 994 USD, đẩy giá bán lên đáng kể.
Việc Apple được cấp chứng nhận nội địa là bước tiến lớn, nhưng sự chậm trễ trong cấp phép tiếp theo có thể ảnh hưởng đến vị thế cạnh tranh của hãng tại thị trường này, đặc biệt khi các đối thủ đã chiếm lĩnh phân khúc giá rẻ và trung cấp.
Nếu các giấy phép còn lại được cấp nhanh chóng, iPhone 16 có thể sớm trở lại kệ hàng tại Indonesia, tận dụng nhu cầu bị dồn nén từ cuối năm 2024. Ngược lại, nếu quá trình kéo dài, Apple có nguy cơ mất thêm thị phần vào tay các đối thủ. Khoản đầu tư 1 tỷ USD, dù không trực tiếp sản xuất linh kiện iPhone, vẫn cho thấy nỗ lực của Apple trong việc duy trì quan hệ với Indonesia – một phần trong chiến lược mở rộng tại châu Á.
Lệnh cấm bán iPhone 16 tại Indonesia bắt đầu từ tháng 10/2024, ngay sau khi dòng sản phẩm này ra mắt toàn cầu. Nguyên nhân là Apple không đáp ứng được cam kết đầu tư trước đó và không tuân thủ quy định nội địa hóa (TKDN) của Indonesia, yêu cầu 35-40% linh kiện của thiết bị phải được sản xuất trong nước. Khi đó, khoản đầu tư 1,48 nghìn tỷ rupiah (khoảng 94,5 triệu USD) của Apple thấp hơn mức cam kết 1,71 nghìn tỷ rupiah (109,6 triệu USD), và đề xuất bổ sung 10 triệu USD của hãng bị chính phủ Indonesia thẳng thừng từ chối.
Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng – được người phát ngôn Bộ Công nghiệp Indonesia, Febri Hendri Antoni Arief, mô tả là “khó khăn” – Apple cuối cùng đã được cấp chứng nhận nội địa cho 20 sản phẩm, bao gồm 11 mẫu iPhone (trong đó có iPhone 16) và 9 mẫu iPad. Tuy nhiên, không rõ liệu Apple đã bắt đầu sản xuất linh kiện iPhone tại Indonesia hay chưa. Thay vào đó, có vẻ như Apple được miễn trừ nhờ mở rộng đầu tư phát triển tại đây, bao gồm các học viện lập trình (Apple Developer Academies) và các dự án khác.
Dù đã vượt qua rào cản nội địa hóa, Apple vẫn phải xin thêm giấy phép từ Bộ Thương mại và Bộ Truyền thông và Kỹ thuật số của Indonesia để chính thức bán iPhone 16. Hiện chưa có thông tin về thời gian cần thiết để hoàn tất các thủ tục này, cũng như liệu các giấy phép có được cấp hay không. Cả Apple và chính phủ Indonesia đều chưa đưa ra bình luận chính thức, để lại nhiều câu hỏi chưa được giải đáp.
Tranh chấp kéo dài 5 tháng đã chứng kiến nhiều bước ngoặt trong đàm phán:
- Tháng 10/2024: Lệnh cấm được áp dụng do Apple không đạt cam kết đầu tư.
- Tháng 11/2024: Apple đề xuất đầu tư thêm 10 triệu USD, bị từ chối.
- Sau đó: Apple nâng mức đầu tư lên 100 triệu USD, vẫn không đủ thuyết phục Indonesia.
- Cuối tháng 2/2025: Apple cam kết đầu tư 1 tỷ USD (khoảng 15,8 nghìn tỷ rupiah), được chấp nhận nhưng bị đánh giá là “chưa đủ”.
Đáng chú ý, khoản đầu tư 1 tỷ USD này tập trung vào sản xuất AirTags tại Indonesia, chứ không phải linh kiện iPhone như yêu cầu ban đầu. Dù vậy, trước khi lệnh cấm được ban hành, CEO Tim Cook đã hứa với chính phủ Indonesia trong chuyến thăm tháng 4/2024 rằng Apple sẽ xem xét xây dựng cơ sở sản xuất tại đây. Hiện chưa có báo cáo nào cho thấy kế hoạch sản xuất linh kiện iPhone đã thay đổi.
Indonesia, với dân số hơn 270 triệu người và hơn 350 triệu điện thoại thông minh đang hoạt động, là thị trường quan trọng tại Đông Nam Á. Tuy nhiên, Apple không nằm trong top 5 thương hiệu smartphone tại đây (theo Canalys, quý 3/2024), thua xa OPPO, Samsung và Xiaomi – những hãng đã thiết lập cơ sở sản xuất để đáp ứng quy định TKDN từ năm 2017. Lệnh cấm iPhone 16 buộc người dùng địa phương phải nhập máy từ nước ngoài (chủ yếu Singapore), chịu thêm thuế nhập khẩu khoảng 155 USD cho một chiếc iPhone 16 giá 994 USD, đẩy giá bán lên đáng kể.
Việc Apple được cấp chứng nhận nội địa là bước tiến lớn, nhưng sự chậm trễ trong cấp phép tiếp theo có thể ảnh hưởng đến vị thế cạnh tranh của hãng tại thị trường này, đặc biệt khi các đối thủ đã chiếm lĩnh phân khúc giá rẻ và trung cấp.
Nếu các giấy phép còn lại được cấp nhanh chóng, iPhone 16 có thể sớm trở lại kệ hàng tại Indonesia, tận dụng nhu cầu bị dồn nén từ cuối năm 2024. Ngược lại, nếu quá trình kéo dài, Apple có nguy cơ mất thêm thị phần vào tay các đối thủ. Khoản đầu tư 1 tỷ USD, dù không trực tiếp sản xuất linh kiện iPhone, vẫn cho thấy nỗ lực của Apple trong việc duy trì quan hệ với Indonesia – một phần trong chiến lược mở rộng tại châu Á.