Nguyễn Mai
Well-known member
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nam là N.V.T (37 tuổi) ở TP Hạ Long, ở nhà đau đầu ẩm ỉ, buồn nôn, chóng mặt 3 ngày trước.
Tình trạng đau đầu ngày càng dữ dội nên gia đình đưa vào bệnh viện cấp cứu, bệnh nhân lúc đó còn tỉnh táo, không yếu liệt chân tay. Chụp cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh xuất huyết dưới nhện do vỡ túi phình động mạch cảnh trong trái.
Hình ảnh xuất huyết não do vỡ phình mạch của bệnh nhân 37 tuổi trên phim chụp cắt lớp vi tính.
Sau hội chẩn các chuyên khoa, các bác sĩ quyết định can thiệp nút mạch cầm máu khối phình bị vỡ nhằm ổn định tình trạng xuất huyết và tránh nguy cơ tái xuất huyết cho người bệnh. Kết quả chụp mạch kiểm tra thấy, túi phình bị vỡ đã được bít hoàn toàn. Sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh, không yếu liệt tay chân, còn đau đầu, nói chuyện và vận động nhẹ nhàng.
Bác sĩ CKII Ngô Quang Chức, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, đây là bệnh nhân trẻ có tiền sử khỏe mạnh, không có bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp. Gia đình cũng không ai đột quỵ não. Bệnh nhân đến với chúng tôi sau khi bệnh khởi phát ba ngày, mất thời gian vàng điều trị đột quỵ nên sau can thiệp nút mạch bệnh nhân còn đau đầu do di chứng của xuất huyết não. Bệnh nhân cần tiếp tục theo dõi, điều trị để vùng não tổn thương ổn định trở lại.
Trước đây, đột quỵ thường gặp ở những người từ 50 tuổi trở lên. Tuy nhiên, nhận định này hiện không còn chính xác vì số lượng bệnh nhân trẻ đột quỵ ngày càng gia tăng.
Theo thống kê của Hội Đột quỵ Thế giới, năm 2022 có đến hơn 16% người bị đột quỵ mới chỉ trong độ tuổi 15 – 49 tuổi (trên tổng số 12,2 triệu ca đột quỵ não mới). Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm, trong đó số nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Ths.Bs Nguyễn Thị Thoa, Trưởng khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, phần lớn những bệnh nhân trẻ thường chủ quan, không nhận diện rõ những dấu hiệu điển hình của đột quỵ cũng như không nghĩ rằng đột quỵ có thể xảy ra với mình, vì vậy khiến bệnh nhân nhập viện muộn và hệ lụy là mất đi cơ hội hồi phục trong giờ vàng.
“Chúng tôi đã từng tiếp nhận không ít bệnh nhân trẻ nhập viện chậm trễ nên việc điều trị hạn chế, khó cải thiện, để lại di chứng kéo dài, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống về sau, thậm chí có trường hợp tử vong. Vì vậy, việc xác định thời gian bệnh nhân có triệu chứng đột quỵ là rất quan trọng, ảnh hưởng đến phác đồ của bác sĩ, bởi ở mỗi khung giờ sẽ được xử lý bằng phương pháp khác nhau để đảm bảo hiệu quả cao nhất. Trong vòng 2-6 giờ đầu, bệnh nhân đột quỵ cần phải nhập viện càng sớm càng tốt để được đánh giá nhanh và có hướng điều trị kịp thời”, bác sĩ Thoa nhấn mạnh.
Ngoài nguyên nhân do bệnh lý như người có dị dạng mạch máu não bẩm sinh hay có các bệnh lý về tim mạch thì tình trạng đột quỵ não trẻ hóa còn do các thói quen không lành mạnh, như: hút thuốc lá, lười vận động, lạm dụng rượu bia, thức khuya... làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý: Tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa mỡ máu, béo phì... Đây là những thói quen khiến người trẻ đến gần hơn với đột quỵ.
Trong đột quỵ, thời gian là não. Vì vậy, khi đột ngột có những dấu hiệu như: méo miệng, yếu liệt tay chân, nói khó hoặc không nói được, mắt nhìn mờ, đau đầu, chóng mặt… người bệnh cần được đưa ngay đến cơ sở y tế có đủ phương tiện chẩn đoán, cấp cứu đột quỵ càng sớm càng tốt, bởi thời gian là tính mạng, càng lâu thì tỷ lệ tử vong càng cao hoặc di chứng tàn phế nặng nề. Đặc biệt, không nên mất thời gian chờ người bệnh tự phục hồi hay sử dụng các phương pháp dân gian truyền miệng để điều trị tại nhà bởi điều đó vô tình kéo dài thời gian và đánh mất cơ hội sống của chính người bệnh.
Tình trạng đau đầu ngày càng dữ dội nên gia đình đưa vào bệnh viện cấp cứu, bệnh nhân lúc đó còn tỉnh táo, không yếu liệt chân tay. Chụp cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh xuất huyết dưới nhện do vỡ túi phình động mạch cảnh trong trái.
Hình ảnh xuất huyết não do vỡ phình mạch của bệnh nhân 37 tuổi trên phim chụp cắt lớp vi tính.
Sau hội chẩn các chuyên khoa, các bác sĩ quyết định can thiệp nút mạch cầm máu khối phình bị vỡ nhằm ổn định tình trạng xuất huyết và tránh nguy cơ tái xuất huyết cho người bệnh. Kết quả chụp mạch kiểm tra thấy, túi phình bị vỡ đã được bít hoàn toàn. Sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh, không yếu liệt tay chân, còn đau đầu, nói chuyện và vận động nhẹ nhàng.
Bác sĩ CKII Ngô Quang Chức, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, đây là bệnh nhân trẻ có tiền sử khỏe mạnh, không có bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp. Gia đình cũng không ai đột quỵ não. Bệnh nhân đến với chúng tôi sau khi bệnh khởi phát ba ngày, mất thời gian vàng điều trị đột quỵ nên sau can thiệp nút mạch bệnh nhân còn đau đầu do di chứng của xuất huyết não. Bệnh nhân cần tiếp tục theo dõi, điều trị để vùng não tổn thương ổn định trở lại.
Trước đây, đột quỵ thường gặp ở những người từ 50 tuổi trở lên. Tuy nhiên, nhận định này hiện không còn chính xác vì số lượng bệnh nhân trẻ đột quỵ ngày càng gia tăng.
Theo thống kê của Hội Đột quỵ Thế giới, năm 2022 có đến hơn 16% người bị đột quỵ mới chỉ trong độ tuổi 15 – 49 tuổi (trên tổng số 12,2 triệu ca đột quỵ não mới). Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi trung bình tăng khoảng 2% mỗi năm, trong đó số nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Ths.Bs Nguyễn Thị Thoa, Trưởng khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, phần lớn những bệnh nhân trẻ thường chủ quan, không nhận diện rõ những dấu hiệu điển hình của đột quỵ cũng như không nghĩ rằng đột quỵ có thể xảy ra với mình, vì vậy khiến bệnh nhân nhập viện muộn và hệ lụy là mất đi cơ hội hồi phục trong giờ vàng.
“Chúng tôi đã từng tiếp nhận không ít bệnh nhân trẻ nhập viện chậm trễ nên việc điều trị hạn chế, khó cải thiện, để lại di chứng kéo dài, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống về sau, thậm chí có trường hợp tử vong. Vì vậy, việc xác định thời gian bệnh nhân có triệu chứng đột quỵ là rất quan trọng, ảnh hưởng đến phác đồ của bác sĩ, bởi ở mỗi khung giờ sẽ được xử lý bằng phương pháp khác nhau để đảm bảo hiệu quả cao nhất. Trong vòng 2-6 giờ đầu, bệnh nhân đột quỵ cần phải nhập viện càng sớm càng tốt để được đánh giá nhanh và có hướng điều trị kịp thời”, bác sĩ Thoa nhấn mạnh.
Ngoài nguyên nhân do bệnh lý như người có dị dạng mạch máu não bẩm sinh hay có các bệnh lý về tim mạch thì tình trạng đột quỵ não trẻ hóa còn do các thói quen không lành mạnh, như: hút thuốc lá, lười vận động, lạm dụng rượu bia, thức khuya... làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý: Tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa mỡ máu, béo phì... Đây là những thói quen khiến người trẻ đến gần hơn với đột quỵ.
Trong đột quỵ, thời gian là não. Vì vậy, khi đột ngột có những dấu hiệu như: méo miệng, yếu liệt tay chân, nói khó hoặc không nói được, mắt nhìn mờ, đau đầu, chóng mặt… người bệnh cần được đưa ngay đến cơ sở y tế có đủ phương tiện chẩn đoán, cấp cứu đột quỵ càng sớm càng tốt, bởi thời gian là tính mạng, càng lâu thì tỷ lệ tử vong càng cao hoặc di chứng tàn phế nặng nề. Đặc biệt, không nên mất thời gian chờ người bệnh tự phục hồi hay sử dụng các phương pháp dân gian truyền miệng để điều trị tại nhà bởi điều đó vô tình kéo dài thời gian và đánh mất cơ hội sống của chính người bệnh.