Độc đáo phong tục đón "Tết Trăng” của người Hoa tại TPHCM

[Võ Xuân Trường]

Độc đáo phong tục đón "Tết Trăng” của người Hoa tại TPHCM

Đốt đèn, cúng trăng, ăn bánh, uống trà… là những hoạt động truyền thống trong ngày Tết Trung thu của nhiều hộ gia đình người Hoa đang sinh sống tại TPHCM vẫn duy trì đến ngày nay.

Được hình thành khoảng 80 năm trước, hẻm Triều Thương là một trong những khu người Hoa còn giữ lại được nét văn hóa cúng trăng. Hiện, nơi đây có khoảng 12 hộ dân, hầu hết đều là người Tiều Châu.

Phong tục cúng trăng của người Hoa đã tồn tại từ xưa. Trong nghi thức này, người dân đặt mâm cúng hướng về ánh trăng sáng, đốt ngọn nến đỏ lên cao, chủ nhà sẽ tiến hành các nghi thức cúng trăng.

Sau đó, người phụ nữ trong gia đình sẽ tiến hành cắt bánh trung thu để các thành viên trong gia đình cùng thưởng thức trong không gian sum họp.

Mâm lễ cúng trăng rất đa dạng, không quy định số lượng hay đồ vật được trưng bày nhưng thông thường, mâm cúng gồm có: bánh trung thu cổ truyền, củ môn, cành lựu, mâm ngũ quả, hoa và trà.

Trong đó, củ môn và cành lựu thể hiện cho ước nguyện gia đình sum họp, đủ đầy và may mắn.

Sở dĩ trong mâm cúng trăng của người Tiều Châu thường lựa chọn những thực phẩm có hình dáng tròn vì trong tiếng Hoa, từ “tròn” đồng âm với từ “đoàn,” tượng trưng cho ước nguyện gia đình sum họp và đoàn viên.

Bà Trần Tú Múi cho biết, đây là phong tục lâu đời của người Tiều Châu và đón Tết Trung thu như những ngày lễ lớn khác trong năm. “Gia đình tôi đã 4 đời sinh sống tại con hẻm này. Cứ mỗi mùa trăng, con hẻm này lại nhộn nhịp, cùng nhau chờ trăng lên và cúng trăng với những mong cầu bình an, may mắn”, bà Múi cho biết thêm.

Đối với người Hoa, Tết Trung thu được xem là lễ hội quan trọng thứ hai, sau Tết Nguyên Đán. Lễ cúng trăng còn là dịp để người dân bày tỏ lòng thành đối với thần Mặt Trăng và cầu bình an, may mắn.