0707171758
NGUYỄN THANH VÂN
Xin chào các bạn trong diễn đàn, tôi tham gia chương trình chia sẻ lý do chọn mua máy tính để có cơ hội thắng giải thưởng, trước giờ tôi chủ yếu đọc tin tức. Laptop đầu tiên của tôi là Macbook Aluminum mua đời Late 2008 dùng tới 2018; laptop thứ hai là Thinkpad L380 mua năm 2018 dùng đến năm 2022. Còn hiện giờ là laptop mà tôi thực hiện đánh giá bên dưới đây. Bài viết lồng ghép Phần 1 và Phần 3 với nhau để liền mạch nên tôi sẽ để đầu tiên, nội dung có giới thiệu cơ bản về phần cứng nhưng không có các con số benchmark để không quá khô khan. Xin mời các bạn cùng đến với phần nội dung.
- Phần 1 và Phần 3: Máy hiện giờ tôi đang dùng là MSI Alpha 15 B5EEK-203VN (2021), mua tại cửa hàng Memoryzone vào tháng 05/2022 với giá 25,000,000 đồng. Hiệu quả sử dụng thực tế theo từng nội dung nhỏ như sau.
Các cấu hình phần cứng khác ở mức cơ bản như ổ cứng SSD 512 GB Kingston, Ram DDR4 8GB Hynix 3200 Mhz. Chính vì vậy tôi đã nâng cấp thêm ổ cứng SSD 1 Tb Samsung 980 vào khe trống còn lại; và thay toàn bộ Ram thành 64 GB (32 x 2 GB Gskill 3200 Mhz). Nói thêm về ổ cứng 512 GB của máy, đây là ổ chứa Windows bản quyền, tôi cài thêm Matlab, ANSYS, Microsoft 365, Saints Row, Botherlands 3 thì có dấu hiệu đầy ổ cứng, nên tôi bổ sung thêm 1 Tb ổ cứng lưu trữ và chuyển game sang ổ mới này. Ổ cứng mới cũng dùng để lưu trữ các dữ liệu cũ trước đó.
Về 64 GB Ram, đây là 1 mức quá dư dả, tuy nhiên tôi muốn thử mức hỗ trợ tối đa của laptop. Trước khi quyết định chọn 64 GB, tôi đã xem các so sánh về việc sử dụng Ram từ các mức 8 GB, 16 GB, 32 GB và 64 GB (cả Single channel và Dual channel), thì tốt nhất là 16 GB Dual channel và tốt kế tiếp là 64 GB Dual channel (4); mức 32 GB dù là Dual channel lại không được đánh giá cao thông qua kết quả thử nghiệm. Do đó tôi đã chọn nâng cấp lên 16 GB Ram trước bằng cách mua thêm 1 thanh Ram 8 GB. trong 1 lần tình cờ, tôi mở 500 ảnh bằng phần mềm Affinity Photo (nhầm lệnh) thì máy chậm và phần mềm treo luôn. Từ đó tôi nảy ra ý tưởng thử nghiệm, và với 16 GB Ram thì tôi có thể mở 1 lần 200 ảnh bằng Affinity Photo thì bình thường. Bây giờ, với 64 GB Ram thì tôi mở được 512 ảnh bằng Affinity Photo mà vẫn duyệt web (60 tabs), Word, Zalo, Netflix, Whatsapp không bị đơ chậm. Con số 512 ảnh là giới hạn mở các cửa sổ của Affinity Photo, khi tôi thử với 1000 ảnh thì máy và phần mềm vẫn hoạt động bình thường, chỉ là phần mềm không hiện các cửa sổ ảnh lên được. Các hoạt động bình thường thì chúng ta không ai mở 1000 ảnh như vậy, nhưng với kinh nghiệm nhỏ bị đứng máy khi nhầm lẫn trước đây, thì việc máy hoạt động trơn tru dưới tác động của tải nặng như vậy thì rất đáng nâng cấp. Trong các tác vụ thường ngày, tôi hiếm khi vượt qua 30% dung lượng Ram được sử dụng, còn khi mở thử 1000 ảnh đồng thời với các tác vụ khác, 65% dung lượng Ram được sử dụng.
Về GPU, gồm card on chip AMD Radeon™️ Graphics có dung lượng 512 MB và card rời AMD Radeon RX 6600M 8 GB. Điểm ưu thế ở card rời là dung lượng lớn 8 GB, còn card on chip là khả năng chia sẻ dung lượng từ Ram. Điểm bất tiện là phần mềm MSI Center đi kèm chỉ điều chỉnh các thông tin chung chung như trong User Scenario, để biết hoạt động của GPU, cần phải mở Task Manager hoặc cài thêm AMD Software: Adrenalin Edition và MSI Afterburner để theo dõi hoạt động của từng card. Tại sao tôi phải theo dõi hoạt động của từng card? Vì tôi chưa tìm ra được điểm chuyển hoạt động giữa card on chip và card rời theo cách hoạt động của máy. Cụ thể là khi chơi game (ví dụ Exile), dù tôi đã chỉnh trong phần mềm MSI là Extreme Performance và trong Window System là Best Performance, máy vẫn dùng card on chip, lấy thêm dung lượng Ram do thiếu dung lượng (nhắc lại dung lượng card on chip chỉ 512 MB), còn card rời 0% sử dụng. Để khắc phục, tôi chuyển ưu tiên sử dụng card rời bằng cách vào Windows – System – Apps thì khắc phục được. Tất nhiên, tôi mong đợi hệ thống tự động hơn, còn việc khắc phục như trên thì máy nào làm cũng được.
Màn hình rộng rãi 15.6 inch, FHD (1920x1080), 144Hz, IPS, đạt gần 100% sRGB. Điểm đáng giá với tôi là kích thước màn hình và độ phủ màu. Mục đích dành cho máy này là có màn hình rộng rãi hơn cho việc đọc, làm việc 2 cửa sổ và làm ảnh nhẹ nhàng phục vụ mục đích cá nhân. Đây là 1 số ảnh dùng màn hình mới này để chọn lựa và chỉnh sửa đơn giản. Sau thời gian sử dụng Macbook và Thinkpad, quả thật màn hình tác động rất lớn đến cảm xúc giải trí, như là xem phim, chỉnh sửa ảnh. Khi tôi sử dụng Thinkpad, hầu như tôi không chỉnh sửa ảnh là ít chụp ảnh hơn trước, bù lại tôi tập chỉnh màu trực tiếp trên máy ảnh (chỉnh trước khi chụp) để chụp xong dùng luôn được. Ngoài lý do màn hình nêu trên, tất nhiên còn nhiều ảnh hưởng khác đến việc chụp và chỉnh ảnh, nhưng tôi đánh giá đó là một tác động không nhỏ.
Tổng thể máy nặng 2.35 kg chưa tính cáp sạc, nếu so sánh với các máy gaming cùng kích thước màn hình thì khối lượng máy có thể xếp ở mức trung bình, thiên về hướng máy nhẹ có thể mang đi được. Nếu muốn nhẹ hơn, các bạn có thể tham khảo dòng Delta, chỉ 1.99 kg, tôi cũng thích dòng này nhưng chưa đủ tiền. Bản lề ổn, mượt, có thể mở bằng 1 tay, lưu ý nên mở ở khu giữa màn hình thay vì góc màn hình để tránh làm cong màn hình. Nhiều bạn lo lắng về bản lề làm tôi cũng lo theo, nhưng hiện tại tôi tin tưởng bản lề máy này, và bản lề mở được 180 độ. Tôi không thích mở góc này, vì thường mở 180 độ để cho bạn bè hay đối tác cùng xem nội dung trên màn hình, và nhiều người có thói quen phải chỉ ngón tay vào màn hình, nên hầu như tôi không dùng góc này để tránh các tác động không mong muốn.
Loa của máy là tệ nhất, chỉ xuất hiện cho đủ phần cứng theo máy. Tôi dùng loa ngoài và headphone nên cũng không quá quan tâm. Bù lại, máy có phần mềm Nahimic, điều chỉnh các hiệu ứng âm thanh trên loa ngoài và headphone rất rõ rệt và hay. Phần mềm nhận biết tốt giữa loa và tai nghe, một điểm đặc biệt nữa, tôi luôn để loa của máy ở chế độ Mute, nhưng khi cắm tai nghe hay loa ngoài vào, hệ thống sẽ tự bật âm thanh trở lại, khi tháo loa ngoài hay tai nghe ra, loa của máy sẽ Mute ngay trở lại như thiết lập ban đầu.
Mặt dưới của máy tạo cho tôi rất nhiều ấn tượng khi được làm bằng nhựa với nhiều lưới tổ ong. Ấn tượng vì đây là lần đầu tiên tôi thấy mặt đáy laptop lại hở như vậy (lần đầu mua gaming mà), suy nghĩ ngay đến việc nước mà đổ vào trúng là coi như xong. Nhưng nhờ vậy, kết hợp với hệ thống tản nhiệt 2 quạt và 6 ống đồng chạy quanh CPU và GPU, giúp cho máy kiểm soát nhiệt độ rất tốt. Để đạt hiệu quả tản nhiệt tốt nhất cho máy, bạn nên kê máy lên cao (không cần đến đế quạt tản nhiệt tốn tiền mà hiệu quả không tốt hơn là bao) (5). Tản nhiệt luôn quan trọng cho các thiết bị điện tử, đặc biệt là laptop gaming, nên tản nhiệt càng tốt, càng đáng quan tâm.
Các cổng kết nối theo các cạnh như sau: cạnh trái gồm cổng nguồn, 1 USB 2.0, 1 USB 3.2; cạnh phải gồm 1 LAN RJ-45, 1 HDMI (4K 60Hz), 1 USB 3.2 Type C, 1 USB 3.2, 1 Mic jack 3.5. Sử dụng tác vụ bình thường luôn dư dả, cụ thể sau khi kết nối bàn phím rời có dây, chuột không dây qua receiver, màn hình ngoài, tai nghe jack 3.5 thì máy vẫn còn dư 1 USB 3.2, 1 USB 3.2 Type C và cổng LAN, đủ cho việc kết nối thiết bị ngoại vi khác nếu cần thiết. Cổng USB 3.2 Type C còn có thể sử dụng được với tai nghe Type C, chỉ cần cắm là nhận thiết bị và sử dụng.
2. Phần 2: Lý do quyết định mua MSI Alpha 15
Máy có ngoại hình trung tính, có đường nét khỏe khoắn ở mặt lưng với các đường gân nổi, và biểu tượng Lôi Điểu với mắt màu đỏ làm điểm nhấn. Với vẻ ngoài như vậy, tôi thích vì sự đơn giản với điểm nhấn hiệu quả mà không quá lòe loẹt hoặc lạc điệu. Cấu hình máy là sự kết hợp ở mức độ cơ bản các công nghệ mới được giới thiệu bởi AMD, phù hợp để thử nghiệm và trải nghiệm công nghệ mới, đồng thời có không gian để nâng cấp phần cứng phù hợp với nhu cầu trong tương lai.
Về độ bền phần cứng cũng là một lý do nữa khiến tôi chọn dòng gaming cho cả các mục đích không gaming. Thông thường, độ bền phần cứng của dòng laptop gaming được lựa chọn được xếp thứ 2 hoặc thứ 3 sau dòng Workstation hoặc cao cấp. Độ bền càng cao, càng tăng tính tin cậy khi sử dụng và sẵn sàng cho máy hoạt động các tác vụ nặng không thường xuyên (vì thường xuyên thì phải dùng HPC).
Giá máy thời điểm mua tháng 05/2022 đã đạt một mức phù hợp để xuống tiền, sau đó cuối năm 2022 giá máy còn tốt hơn nữa nhưng công việc tới trước thì xuống tiền trước. 2 máy trước (Macbook và Thinkpad) tôi dùng để kiếm tiền, còn máy này là máy tôi đang tiêu tiền và chưa kiếm được tiền từ khi sử dụng máy. Tuy nhiên mỗi máy có mục đích khác nhau ở từng thời điểm, máy này tôi có mục đích dùng để đọc tài liệu phóng to chữ hoặc dùng 2 cửa sổ cùng lúc; chạy các phần mềm mô phỏng thử nghiệm trước; giải trí xem Netflix, game đơn giản, chỉnh ảnh, làm clip… nói chung là dùng để học kiến thức mới.
Máy có Windows 11 Home bản quyền theo máy, pin thuộc loại có dung lượng lớn 90Wh, khả năng nâng cấp cơ bản tốt, các cổng kết nối đầy đủ và có giá trị sử dụng thường xuyên. Việc sờ vào mặt lưng máy bằng kim loại cho cảm giác mát lạnh rất thích thú so với sờ vào mặt nhựa dù hơi bám vân tay, và mặt kim loại cũng ít bị bẩn do ma sát lâu ngày với túi chống sốc so với mặt lưng máy hoàn thiện bằng nhựa, giúp máy nhìn mới dù sử dụng thường xuyên lâu ngày.
Phần sạc đi kèm máy có công suất sạc lên đến 180 W, đánh đổi là khối lượng nặng, kích thước to và cổng DC In dạng tròn riêng chứ không phải Type C. Dòng laptop Thinkpad trước đây dùng cổng sạc Type C, tôi đã mua cục sạc GaN nhỏ gọn, thêm dây sạc Type C dài 2 m để thay thế cho cục sạc to và nặng đi kèm máy, giúp các vật dụng mang theo được gọn gàng và nhẹ hơn. Đối với cục sạc của máy MSI Alpha 15 này, tôi không có sự lựa chọn khác, đặc biệt là khả năng đáp ứng công suất 180 W, nên chấp nhận là việc phải làm. Thay vào đó, tôi tìm 1 túi chống sốc phù hợp, và tôi tìm được túi Tomtoc 16 inch để được cả laptop, bộ sạc, chuột, tai nghe in ear 3.5, 1 sổ nhỏ mà trông bên ngoài vẫn gọn gàng khi toàn bộ thiết bị kể trên có thể để vừa balo cỡ nhỏ, thiết bị không nằm lung tung và khi cần, có thể xách túi chống sốc riêng biệt như 1 cặp táp mà không cần mang theo cả balo, ví dụ như chỉ cần mang laptop đi họp, đi báo cáo. Chất lượng bộ sạc tốt, tôi thường xuyên tháo lắp bộ sạc ít nhất 1 lần trong ngày để dùng và để cất lại vào túi chống sốc, đến bây giờ khu vực tiếp xúc vẫn khít, cứng chắc.
3. Phần 4: Lời khuyên
Dù chúng ta mua laptop nào hay mua cho mục đích gì, thì khi xuống tiền, laptop đó sẽ theo ta khoảng 4 năm hoặc lâu hơn, từ lúc nâng niu háo hức ban đầu, đến mạnh dạn khám phá nâng cấp, rồi từ giã để chọn một laptop khác. Có lẽ chúng ta sẽ không mua lại cái giống chúng ta đang dùng, vì mục đích thử nghiệm cái mới và nhu cầu sau thời gian 4 năm kia cũng làm thay đổi cách nhìn nhận và mong muốn dùng laptop của mỗi người.
Năm nay (2023) tôi có theo dõi hãng MSI xem có ra dòng Alpha mới không, nhưng rất tiếc là không có, họ chỉ có thay đổi mới cho dòng Bravo (thấp cấp hơn Alpha). Do vậy lời khuyên cho các bạn khi mua máy hiện nay sẽ không chính xác, nên tôi không có ý kiến gì. Ở góc độ tiền bạc, tại thời điểm này nếu máy MSI Alpha 15 dòng CPU 5600H này có giá tầm 20 triệu, tôi nghĩ là phù hợp, vì cái bạn nhận được không chỉ CPU + GPU, mà còn màn hình, pin, hệ thống tản nhiệt tốt hơn so với tầm giá. Ví dụ gần nhất là dòng Cyborg mới, có card GPU 40 Series, nhưng màn hình chỉ 45%NTSC (tương đương 65% sRGB), pin 53 Wh, chỉ 1 khe SSD, tản nhiệt 2 quạt nhưng chỉ 4 ống đồng. Dẫu biết so sánh là khập khiễng, vì mỗi dòng laptop, hãng cũng sẽ để vào những ưu điểm để thu hút khách hàng cho phân khúc họ bán ra, nhiều khi 1 ưu điểm cũng ăn tiền được, như dòng Cyborg tôi ví dụ bên trên thì ưu điểm là dòng card GPU 40 Series và giá bán, đủ thu hút khách hàng mới mua laptop lần đầu. Riêng tôi, dòng laptop tôi quan tâm kế tiếp của hãng MSI là dòng Delta.
4. Phần 5: Ý kiến khác
Cám ơn các bạn đã đọc đến đây! Bài đã dài đối với một laptop bình thường. Tôi đi sâu vào đánh giá các khía cạnh sử dụng của tôi đối với chiếc máy này, chọn 1 ngách so với bài review thông thường, hy vọng phù hợp với gu đọc của các bạn. Trong bài có ít quan điểm chê máy, không phải không có, mà là do tôi đã gặp các vấn đề với 2 máy dùng trước đó, nên hầu như tôi biết hoặc đã khắc phục từ trước. Quan trọng là khắc phục được, hay ít ra không gây phiền hà trong quá trình sử dụng. Ví dụ như phần mềm MSI Center có giao diện Dark Mode và bình thường, tôi thích Dark Mode nên thiết lập ngay cho đẹp, nhưng cứ mỗi lần cập nhật phần mềm MSI Center là giao diện nó đổi lại bình thường ngay, không có gì để nói nếu như phần mềm MSI Center hầu như 1 tháng cập nhật 1 lần, nên việc đổi đi đổi lại rất bực mình. Thế là giờ tôi dùng giao diện bình thường, vấn đề trên coi như được giải quyết triệt để. Tôi sẽ quan sát xem tôi sẽ dùng máy này được trong bao nhiêu năm nữa, chuyển từ tiêu tiền sang kiếm tiền; còn hiện giờ, tôi đang hài lòng với máy này, từ hình dáng, cái tên Alpha đến sức mạnh vừa đủ.