Nguyễn Thị Hồng
Well-known member
Sáng nào đi học, tôi cũng đi ngang qua một quán phở. Mùi hương nước dùng, thịt bò lan tỏa nhưng chỉ biết đứng ngoài, ngó vào trong.
Gia đình nhà tôi cũng như bao gia đình khác, thời điểm những năm 60 và 70 của thế kỷ trước, chưa bao giờ nghĩ buổi sáng được đi ăn phở. Món phở lúc đó như một món ăn cao cấp của các gia đình khá giả.
Tôi học tại một trường cấp III nổi tiếng của thành phố, sáng nào tôi cũng đi bộ đến trường và trên đường phải qua con phố có quán phở, mùi thơm của phở lan tỏa trên không trung, ngào ngạt, ngầy ngậy, gây gây mùi thịt bò.
Khứu giác của tôi tan chảy. Mùi vị đó ám ảnh tôi đến tận bây giờ. Tôi không bao giờ dám xin tiền bố mẹ hay anh chị để đi ăn phở, mặc dù rất muốn. Lúc đó mọi người đều khổ và khó khăn như nhau, có ăn là tốt lắm rồi, mục tiêu là ăn cho no, chứ chưa bao giờ nghĩ đến ăn ngon.
Tôi không nhớ rõ, nhưng có một lần tôi hỏi và mẹ tôi bảo một bát phở bò tương đương khoảng 4-5kg gạo.
Rồi cuộc sống cứ đi qua cuộc đời học sinh của tôi, tôi chưa bao giờ được bước chân vào và ăn phở ở quán đó. Nhưng mùi thơm của phở ngày nào cũng ngang qua tôi, nên tôi tự đặt tên cho quán là quán phở "ngó", như là để động viên mình vậy.
Cả nhà tôi ai cũng vui với cái tên của quán phở tôi đặt cho và nhìn tôi với cái nhìn thông cảm. Có một kỷ niệm nhớ mãi, vào một ngày mùa đông buổi trưa tôi đi học về, lạnh, đói, phần buổi trưa của tôi là bát cơm nguội lạnh và mấy quả cà muối. Nhìn là chẳng muốn ăn.
Thấy vậy, mẹ rất thương và lấy ra trong ruột tượng (là túi tròn, dẹt đường kính khoảng 10 cm buộc ngang người, dùng để cất tiền) cho tôi hai hào (một mệnh giá tiền lúc bấy giờ), bảo đến quán phở "ngó" mua nước phở, lần đầu tiên tôi ăn cơm nguội với nước phở.
Nước phở nóng, ngon, ngọt làm sao, khi chan nước phở vào, nó quyện với cơm nguội, nhìn như một bát canh với những cánh hoa cơm lấp lánh ánh váng sao, vèo một cái là hết bát cơm nguội và tôi húp tới giọt nước phở cuối cùng. Bây giờ có ăn bao nhiêu bát phở cũng không ngon như lúc đó.
Tôi rời xa quê hương đi công tác và tôi vẫn ăn phở sáng như bao người. Thành phố nơi tôi sống đông đúc, náo nhiệt và rất nhiều quán phở. Tôi đến quán có tên và "phở bò gia truyền Nam Định", cũng là vì quê hương và cũng thấy ngon hơn. Lần đầu không thấy sự khác biệt lắm, nhưng ăn lâu mới thấy nghiền và thấy sự khác biệt giữa phở Nam Định và phở ở nơi khác.
Cái mùi vị phở thân quen từ ngày còn là học sinh đến giờ vẫn không thay đổi. Công thức, cách làm phở vẫn như nhau, cái bí quyết là ở nồi nước phở. Nước phở Nam Định bao giờ cũng có nước mắm và nước mắm phải được làm từ con tôm, con cá từ biển cả. Vậy nên nước phở có nặng mùi hơn, thơm ngọt của mùi nước mắm và rất đậm đà.
Tôi vẫn trở về thành phố Nam Định thân yêu của tôi, nơi có bao kỷ niệm của tuổi học trò. Nhân ngày kỷ niệm, tôi về thăm trường cũ, tôi lại đi bộ qua con phố thân quen, qua quán phở "ngó" ngày nào, lần này không ngó nữa mà vào thật, gọi bát phở bò áp chảo. Người bán phở cho một ít thịt bò vào chảo có mỡ đang sôi cùng một ít ra cải xanh, đảo vài lần cho xém thịt và lá, rồi cầm tay chảo hất lên cao, ánh lửa bên dưới theo đó cháy cùng với mỡ trong chảo, nhìn rất điệu nghệ.
Khi bát phở được bưng ra mùi thơm ngậy pha lẫn mùi khói, ngon, quyến rũ nhưng không ăn được vì nước mắt cứ ứa ra và các kỷ niệm xưa cứ ùa về...
Nhớ có lần tôi bị sốt cao, anh chị đến thăm hỏi động viên, mẹ thương tôi, hỏi con thích ăn gì. Ối giời ôi, sao chẳng hỏi lúc khỏe mà cứ nhằm lúc ốm mà hỏi, miệng thì đắng ngắt, toàn hỏi khó thôi.
Một lúc sau, mẹ tôi hỏi, con ăn cơm nhé, tôi vờ không nghe thấy gì. Mẹ tôi nghĩ chắc ốm khó ăn cơm, nên hỏi tiếp hay con ăn cháo nhé, tôi vẫn lặng thinh, mắt vẫn lờ đờ nhìn lên trần nhà.
Mẹ tôi lại hỏi tiếp hay ăn phở nhé, tôi trả lời "cái gì cơ". Mẹ tôi nghe thấy vậy như đoán được ý nghĩ từ tôi, không chờ câu tiếp theo mẹ tôi bảo chị tôi mua cho tôi bát phở bò chín ở quán phở "ngó".
Chị gái cầm bát phở về, để trên bàn, tôi nhìn thấy khói từ bát phở bốc lên mầu trắng đục, mùi vị của thịt bò, của xương, của hồi, quế, hành từ bát phở khuếch tán lên trong không gian của căn nhà làm cho những con muỗi cũng phải bay vo ve.
Mẹ tôi động viên, ăn cho nóng để giải cảm, mẹ tôi không nói tiếp nữa mà bỏ lửng ở đấy, nói như đi trong gan ruột của tôi vậy. Từng miếng thịt bò chín như tan chảy trong miệng, cùng với bánh và nước phở làm cho hàng trăm tỷ nơ ron thần kinh trong não con người đê mê. Thơm ngon đến giọt cuối cùng, tôi ăn hết, lúc đó vẫn còn trẻ con nên ăn xong vẫn còn lè lưỡi liếm môi.
Bát phở hiệu quả thật.
Chuyện ăn phở bây giờ không phải là chuyện lớn nữa rồi, nó trở thành món ăn của mọi người, không chỉ Việt Nam mà còn lan tỏa đến các nước trên thế giới.
Gia đình nhà tôi cũng như bao gia đình khác, thời điểm những năm 60 và 70 của thế kỷ trước, chưa bao giờ nghĩ buổi sáng được đi ăn phở. Món phở lúc đó như một món ăn cao cấp của các gia đình khá giả.
Tôi học tại một trường cấp III nổi tiếng của thành phố, sáng nào tôi cũng đi bộ đến trường và trên đường phải qua con phố có quán phở, mùi thơm của phở lan tỏa trên không trung, ngào ngạt, ngầy ngậy, gây gây mùi thịt bò.
Khứu giác của tôi tan chảy. Mùi vị đó ám ảnh tôi đến tận bây giờ. Tôi không bao giờ dám xin tiền bố mẹ hay anh chị để đi ăn phở, mặc dù rất muốn. Lúc đó mọi người đều khổ và khó khăn như nhau, có ăn là tốt lắm rồi, mục tiêu là ăn cho no, chứ chưa bao giờ nghĩ đến ăn ngon.
Tôi không nhớ rõ, nhưng có một lần tôi hỏi và mẹ tôi bảo một bát phở bò tương đương khoảng 4-5kg gạo.
Rồi cuộc sống cứ đi qua cuộc đời học sinh của tôi, tôi chưa bao giờ được bước chân vào và ăn phở ở quán đó. Nhưng mùi thơm của phở ngày nào cũng ngang qua tôi, nên tôi tự đặt tên cho quán là quán phở "ngó", như là để động viên mình vậy.
Cả nhà tôi ai cũng vui với cái tên của quán phở tôi đặt cho và nhìn tôi với cái nhìn thông cảm. Có một kỷ niệm nhớ mãi, vào một ngày mùa đông buổi trưa tôi đi học về, lạnh, đói, phần buổi trưa của tôi là bát cơm nguội lạnh và mấy quả cà muối. Nhìn là chẳng muốn ăn.
Thấy vậy, mẹ rất thương và lấy ra trong ruột tượng (là túi tròn, dẹt đường kính khoảng 10 cm buộc ngang người, dùng để cất tiền) cho tôi hai hào (một mệnh giá tiền lúc bấy giờ), bảo đến quán phở "ngó" mua nước phở, lần đầu tiên tôi ăn cơm nguội với nước phở.
Nước phở nóng, ngon, ngọt làm sao, khi chan nước phở vào, nó quyện với cơm nguội, nhìn như một bát canh với những cánh hoa cơm lấp lánh ánh váng sao, vèo một cái là hết bát cơm nguội và tôi húp tới giọt nước phở cuối cùng. Bây giờ có ăn bao nhiêu bát phở cũng không ngon như lúc đó.
Tôi rời xa quê hương đi công tác và tôi vẫn ăn phở sáng như bao người. Thành phố nơi tôi sống đông đúc, náo nhiệt và rất nhiều quán phở. Tôi đến quán có tên và "phở bò gia truyền Nam Định", cũng là vì quê hương và cũng thấy ngon hơn. Lần đầu không thấy sự khác biệt lắm, nhưng ăn lâu mới thấy nghiền và thấy sự khác biệt giữa phở Nam Định và phở ở nơi khác.
Cái mùi vị phở thân quen từ ngày còn là học sinh đến giờ vẫn không thay đổi. Công thức, cách làm phở vẫn như nhau, cái bí quyết là ở nồi nước phở. Nước phở Nam Định bao giờ cũng có nước mắm và nước mắm phải được làm từ con tôm, con cá từ biển cả. Vậy nên nước phở có nặng mùi hơn, thơm ngọt của mùi nước mắm và rất đậm đà.
Tôi vẫn trở về thành phố Nam Định thân yêu của tôi, nơi có bao kỷ niệm của tuổi học trò. Nhân ngày kỷ niệm, tôi về thăm trường cũ, tôi lại đi bộ qua con phố thân quen, qua quán phở "ngó" ngày nào, lần này không ngó nữa mà vào thật, gọi bát phở bò áp chảo. Người bán phở cho một ít thịt bò vào chảo có mỡ đang sôi cùng một ít ra cải xanh, đảo vài lần cho xém thịt và lá, rồi cầm tay chảo hất lên cao, ánh lửa bên dưới theo đó cháy cùng với mỡ trong chảo, nhìn rất điệu nghệ.
Khi bát phở được bưng ra mùi thơm ngậy pha lẫn mùi khói, ngon, quyến rũ nhưng không ăn được vì nước mắt cứ ứa ra và các kỷ niệm xưa cứ ùa về...
Nhớ có lần tôi bị sốt cao, anh chị đến thăm hỏi động viên, mẹ thương tôi, hỏi con thích ăn gì. Ối giời ôi, sao chẳng hỏi lúc khỏe mà cứ nhằm lúc ốm mà hỏi, miệng thì đắng ngắt, toàn hỏi khó thôi.
Một lúc sau, mẹ tôi hỏi, con ăn cơm nhé, tôi vờ không nghe thấy gì. Mẹ tôi nghĩ chắc ốm khó ăn cơm, nên hỏi tiếp hay con ăn cháo nhé, tôi vẫn lặng thinh, mắt vẫn lờ đờ nhìn lên trần nhà.
Mẹ tôi lại hỏi tiếp hay ăn phở nhé, tôi trả lời "cái gì cơ". Mẹ tôi nghe thấy vậy như đoán được ý nghĩ từ tôi, không chờ câu tiếp theo mẹ tôi bảo chị tôi mua cho tôi bát phở bò chín ở quán phở "ngó".
Chị gái cầm bát phở về, để trên bàn, tôi nhìn thấy khói từ bát phở bốc lên mầu trắng đục, mùi vị của thịt bò, của xương, của hồi, quế, hành từ bát phở khuếch tán lên trong không gian của căn nhà làm cho những con muỗi cũng phải bay vo ve.
Mẹ tôi động viên, ăn cho nóng để giải cảm, mẹ tôi không nói tiếp nữa mà bỏ lửng ở đấy, nói như đi trong gan ruột của tôi vậy. Từng miếng thịt bò chín như tan chảy trong miệng, cùng với bánh và nước phở làm cho hàng trăm tỷ nơ ron thần kinh trong não con người đê mê. Thơm ngon đến giọt cuối cùng, tôi ăn hết, lúc đó vẫn còn trẻ con nên ăn xong vẫn còn lè lưỡi liếm môi.
Bát phở hiệu quả thật.
Chuyện ăn phở bây giờ không phải là chuyện lớn nữa rồi, nó trở thành món ăn của mọi người, không chỉ Việt Nam mà còn lan tỏa đến các nước trên thế giới.