0707171758
NGUYỄN THANH VÂN
Thủ tướng Úc và hàng loạt chuyên gia công nghệ kêu gọi mọi người hãy tắt điện thoại 5 phút mỗi ngày để mang lại những lợi ích không ngờ.
Vì sao nên tắt điện thoại 5 phút mỗi ngày
Thủ tướng Úc Anthony Albanese mới đây đã kêu gọi người dân nên tắt và bật lại điện thoại thông minh mỗi ngày một lần để tăng cường an ninh mạng. Các chuyên gia công nghệ cũng đồng tình với điều này.
Ông Albanese cho biết đất nước cần phải chủ động để ngăn chặn các rủi ro mạng: "Tất cả chúng ta đều có trách nhiệm. Những điều đơn giản, tắt điện thoại của bạn mỗi đêm trong năm phút. Hãy làm điều đó 24 giờ một lần, khi bạn đang đánh răng hoặc trong lúc đang làm bất cứ thứ gì".
Lời khuyên của chính phủ Úc không phải là mới. Vào năm 2020, Cơ quan An ninh Quốc gia của Mỹ đã ban hành các nguyên tắc thực hành tốt nhất để bảo mật thiết bị di động, bao gồm việc khởi động lại điện thoại thông minh mỗi tuần một lần để ngăn chặn hành vi xâm nhập.
Mặc dù khởi động lại hàng ngày có vẻ là một biện pháp đơn giản, nhưng các chuyên gia tin rằng làm như vậy hữu ích trong một số trường hợp.
Tiến sĩ Priyadarsi Nanda, giảng viên cao cấp tại Đại học Công nghệ Sydney, chuyên về phát triển an ninh mạng, cho biết khởi động lại điện thoại thường xuyên có thể giảm thiểu rủi ro bởi thao tác này sẽ buộc đóng mọi ứng dụng và quy trình chạy ngầm có thể theo dõi người dùng hoặc thu thập dữ liệu bất hợp pháp.
Nanda cho biết nhiều người dùng không nhận ra ứng dụng trên máy thường chạy ngầm.
"Với mức độ chúng ta sử dụng điện thoại thông minh trong cuộc sống, chúng tôi biết có những trường hợp mọi người không tắt điện thoại trong cả năm", chuyên gia Nanda nói, đồng thời lưu ý rằng mọi người nên làm như vậy đều đặn 24 giờ một lần, tương tự như bạn đặt chuông báo thức.
Có các quy trình độc hại khác đang chạy trên một thiết bị bị xâm nhập cũng sẽ chỉ bị chặn lại bằng cách tắt điện thoại.
"Nếu có một quy trình chạy từ phía kẻ gian, việc tắt điện thoại sẽ phá vỡ chuỗi, ngay cả khi điều đó chỉ diễn ra trong lúc tắt điện thoại, điều này cũng sẽ khiến tin tặc cảm thấy nản lòng", ông nói.
"Cách làm có thể không bảo vệ bạn hoàn toàn, nhưng khởi động lại khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn đối với tin tặc".
Những dấu hiện bất thường trên điện thoại
Tuy nhiên, cũng có những chuyên gia cho rằng khởi động lại điện thoại chỉ dừng lại ở mức bảo vệ cơ bản. Cách làm này khó có thể ngăn chặn các tin tặc quyết tâm nhắm mục tiêu vào một cá nhân cụ thể, đặc biệt khi các thủ thuật ngày càng tinh vi trong những năm gần đây.
Tiến sĩ Arash Shaghaghi, giảng viên cao cấp về an ninh mạng tại Đại học New South Wales, cho biết việc khởi động lại hàng ngày là bước đầu tiên để "khuyến khích người dùng áp dụng biện pháp làm sạch mạng tốt" vì việc ngắt kết nối có thể giảm thiểu một số rủi ro nhất định.
Tuy nhiên, chuyên gia Shaghaghi cảnh báo về cảm giác an toàn sai lầm.
"Nếu mật khẩu bị đánh cắp và bạn chọn cách tắt điện thoại, điều này sẽ không bảo vệ được tài khoản và vẫn gặp rủi ro. Nếu những kẻ tấn công nhắm mục tiêu vào một thiết bị, việc ngắt kết nối tạm thời có thể chỉ gây bất tiện cho những kẻ tấn công", ông nói.
Kỹ thuật tấn công zero-click hiện nay có thể tự xâm nhập mà không cần thao tác từ người dùng. Khởi động lại điện thoại thông minh "có thể khiến kẻ gian cần tìm phương tiện thay thế để tấn công thiết bị sau khi bật nguồn trở lại".
"Việc khởi động lại thiết bị của bạn thường xuyên sẽ hữu ích khi thiết bị của bạn không bị phần mềm độc hại dai dẳng xâm nhập".
Chuyên gia Shaghaghi cho biết điện thoại thông minh có thể bị xâm phạm quyền riêng tư thông qua các ứng dụng theo dõi vị trí và nghe lén các cuộc trò chuyện. Thận trọng với các ứng dụng mà người dùng cài đặt và các quyền cấp cho ứng dụng cũng là một bước an toàn mạng quan trọng khác.
Cho dù là iPhone hay điện thoại thông minh Android, một số dấu hiệu có thể cho thấy thiết bị đã bị tấn công.
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này trên điện thoại, khả năng tội phạm mạng đã nhắm mục tiêu:
Mức sử dụng dữ liệu tăng đột biến bất thường, hao pin quá mức, hiệu suất chậm chạp, khởi động ứng dụng mất thời gian, máy tự khởi động lại, cửa sổ bật lên bí ẩn, ứng dụng lạ tự ý cài đặt, tin nhắn và cuộc gọi thực hiện bất thường.
Vì sao nên tắt điện thoại 5 phút mỗi ngày
Thủ tướng Úc Anthony Albanese mới đây đã kêu gọi người dân nên tắt và bật lại điện thoại thông minh mỗi ngày một lần để tăng cường an ninh mạng. Các chuyên gia công nghệ cũng đồng tình với điều này.
Ông Albanese cho biết đất nước cần phải chủ động để ngăn chặn các rủi ro mạng: "Tất cả chúng ta đều có trách nhiệm. Những điều đơn giản, tắt điện thoại của bạn mỗi đêm trong năm phút. Hãy làm điều đó 24 giờ một lần, khi bạn đang đánh răng hoặc trong lúc đang làm bất cứ thứ gì".
Lời khuyên của chính phủ Úc không phải là mới. Vào năm 2020, Cơ quan An ninh Quốc gia của Mỹ đã ban hành các nguyên tắc thực hành tốt nhất để bảo mật thiết bị di động, bao gồm việc khởi động lại điện thoại thông minh mỗi tuần một lần để ngăn chặn hành vi xâm nhập.
Mặc dù khởi động lại hàng ngày có vẻ là một biện pháp đơn giản, nhưng các chuyên gia tin rằng làm như vậy hữu ích trong một số trường hợp.
Tiến sĩ Priyadarsi Nanda, giảng viên cao cấp tại Đại học Công nghệ Sydney, chuyên về phát triển an ninh mạng, cho biết khởi động lại điện thoại thường xuyên có thể giảm thiểu rủi ro bởi thao tác này sẽ buộc đóng mọi ứng dụng và quy trình chạy ngầm có thể theo dõi người dùng hoặc thu thập dữ liệu bất hợp pháp.
Nanda cho biết nhiều người dùng không nhận ra ứng dụng trên máy thường chạy ngầm.
"Với mức độ chúng ta sử dụng điện thoại thông minh trong cuộc sống, chúng tôi biết có những trường hợp mọi người không tắt điện thoại trong cả năm", chuyên gia Nanda nói, đồng thời lưu ý rằng mọi người nên làm như vậy đều đặn 24 giờ một lần, tương tự như bạn đặt chuông báo thức.
Có các quy trình độc hại khác đang chạy trên một thiết bị bị xâm nhập cũng sẽ chỉ bị chặn lại bằng cách tắt điện thoại.
"Nếu có một quy trình chạy từ phía kẻ gian, việc tắt điện thoại sẽ phá vỡ chuỗi, ngay cả khi điều đó chỉ diễn ra trong lúc tắt điện thoại, điều này cũng sẽ khiến tin tặc cảm thấy nản lòng", ông nói.
"Cách làm có thể không bảo vệ bạn hoàn toàn, nhưng khởi động lại khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn đối với tin tặc".
Những dấu hiện bất thường trên điện thoại
Tuy nhiên, cũng có những chuyên gia cho rằng khởi động lại điện thoại chỉ dừng lại ở mức bảo vệ cơ bản. Cách làm này khó có thể ngăn chặn các tin tặc quyết tâm nhắm mục tiêu vào một cá nhân cụ thể, đặc biệt khi các thủ thuật ngày càng tinh vi trong những năm gần đây.
Tiến sĩ Arash Shaghaghi, giảng viên cao cấp về an ninh mạng tại Đại học New South Wales, cho biết việc khởi động lại hàng ngày là bước đầu tiên để "khuyến khích người dùng áp dụng biện pháp làm sạch mạng tốt" vì việc ngắt kết nối có thể giảm thiểu một số rủi ro nhất định.
Tuy nhiên, chuyên gia Shaghaghi cảnh báo về cảm giác an toàn sai lầm.
"Nếu mật khẩu bị đánh cắp và bạn chọn cách tắt điện thoại, điều này sẽ không bảo vệ được tài khoản và vẫn gặp rủi ro. Nếu những kẻ tấn công nhắm mục tiêu vào một thiết bị, việc ngắt kết nối tạm thời có thể chỉ gây bất tiện cho những kẻ tấn công", ông nói.
Kỹ thuật tấn công zero-click hiện nay có thể tự xâm nhập mà không cần thao tác từ người dùng. Khởi động lại điện thoại thông minh "có thể khiến kẻ gian cần tìm phương tiện thay thế để tấn công thiết bị sau khi bật nguồn trở lại".
"Việc khởi động lại thiết bị của bạn thường xuyên sẽ hữu ích khi thiết bị của bạn không bị phần mềm độc hại dai dẳng xâm nhập".
Chuyên gia Shaghaghi cho biết điện thoại thông minh có thể bị xâm phạm quyền riêng tư thông qua các ứng dụng theo dõi vị trí và nghe lén các cuộc trò chuyện. Thận trọng với các ứng dụng mà người dùng cài đặt và các quyền cấp cho ứng dụng cũng là một bước an toàn mạng quan trọng khác.
Cho dù là iPhone hay điện thoại thông minh Android, một số dấu hiệu có thể cho thấy thiết bị đã bị tấn công.
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này trên điện thoại, khả năng tội phạm mạng đã nhắm mục tiêu:
Mức sử dụng dữ liệu tăng đột biến bất thường, hao pin quá mức, hiệu suất chậm chạp, khởi động ứng dụng mất thời gian, máy tự khởi động lại, cửa sổ bật lên bí ẩn, ứng dụng lạ tự ý cài đặt, tin nhắn và cuộc gọi thực hiện bất thường.