Cách đây nhiều năm, việc chiếc điện thoại sở hữu dung lượng RAM 3GB hay 4GB đã thực sự rất lớn và không nhiều người dùng biết rằng sự tồn tại của RAM ảo trên thị trường.
RAM ảo chỉ xuất hiện trong ít năm trở lại đây với những lời quảng cáo cung cấp tối đa dung lượng RAM lên đến 12GB hay 16GB. Khi này dung lượng RAM 8GB đã trở thành tiêu chuẩn và sự bão hòa của thị trường đã khiến tính năng này gần như phải ra mắt để làm điểm nhấn chính. Theo như những lời quảng cáo đó, RAM ảo cho phép người dùng có nhiều không gian hơn để lưu trữ đa nhiệm, chạy nền và giúp chiếc máy hoạt động trơn tru hơn.
Bắt đầu với các hãng sản xuất Trung Quốc và sau đó các thương hiệu lớn như Samsung cũng tham gia vào cuộc chơi bổ sung tính năng RAM ảo trên những chiếc điện thoại của mình. Vậy liệu rằng RAM ảo có thực sự hữu ích như những tin đồn trước đó, liệu tính năng này có giúp điện thoại của anh em mượt mà hơn, cùng mình giải đáp trong bài viết này nhé.
RAM ảo có thực sự thần thánh như lời đồn hay chỉ là chiêu trò quảng cáo?
RAM ảo là gì?
Thuật ngữ RAM ảo chính xác như tên gọi của chính nó, RAM ảo không phải là RAM vật lý thật và không có nghĩa là dùng để kéo dãn bộ nhớ RAM của hệ thống ra. Nhưng theo quảng cáo của những nhà sản xuất điện thoại, dung lượng RAM mở rộng lên đến 16GB hoặc 24GB nên đôi khi chúng ta sẽ có một chút nhầm lẫn.
RAM vật lý thường sẽ có tốc độ rất nhanh, nhanh hơn nhiều lần so với bộ nhớ lưu trữ trên điện thoại nhưng lại không có khả năng ghi nhớ các dữ liệu được lưu. Việc RAM xuất hiện nhằm tạm thời lưu giữ luồng dữ liệu đang khởi động để hệ thống có thể truy xuất các tác vụ cần thực hiện nhanh chóng hơn nhiều lần so với việc lục tìm dữ liệu đó trong bộ nhớ lưu trữ.
RAM vật lý có tốc độ rất nhanh nhưng lại có giới hạn
Vậy vì sao lại có RAM ảo và RAM ảo xuất hiện từ đâu? Thực ra thì RAM ảo không phải mới xuất hiện trong thời gian gần đây mà từ những thế hệ Android đi đầu vào những năm 2015 đã có tính năng tự động chuyển đổi RAM ảo. Nhưng thời gian đó, bộ nhớ trong chưa quá nhanh và dường như chẳng có ích lợi gì nhiều nên các hãng sản xuất cũng chẳng nói thêm về RAM ảo.
RAM ảo về cơ bản là phân vùng khác của ổ cứng hay bộ nhớ lưu trữ, còn gọi là Swap Memory. Về sau, tiêu chuẩn bộ nhớ trong UFS 3.1 hay UFS 4.0 đã được cải tiến rất nhiều về tốc độ, thậm chí có thể sánh ngang với SSD NVMe PCIe Gen 3 nên việc được sử dụng một phân vùng nhỏ để làm RAM ảo là điều có lẽ nên làm của các nhà sản xuất.
RAM ảo là phân vùng Swap Memory của chính bộ nhớ lưu trữ
RAM ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến dịch quảng cáo sản phẩm hay các tính năng cơ bản nhất trên smartphone ngày nay. Mỗi hãng sản xuất sẽ có tên gọi khác nhau dành để ám chỉ tính năng này. Trong đó có thể kể đến như Samsung sẽ gọi là RAM Plus.
Hay các nhà sản xuất Trung Quốc thì cũng sẽ có các tên gọi khác nhau. OPPO thì gọi là RAM+, vivo thì vẫn gọi là RAM ảo hay Realme thì gọi là Dynamic RAM Expansion. Tính năng sẽ có tùy chọn sẽ bên trong cài đặt và bạn có thể tự do bật, tắt hoặc tùy chỉnh toàn bộ thông số.
RAM ảo trên các thiết bị của Samsung được gọi là RAM Plus
Những lợi ích từ tính năng RAM ảo
Swap Memory sẽ sở hữu gần như tương đối các tính năng của RAM thật như có thể chuyển và lưu trữ các ứng dụng đang chạy chuyển sang chạy nền hay ngủ đông. Từ đó giúp chúng có thể truy xuất dữ liệu nhanh chóng thay vì chiếm bộ nhớ RAM thật hay buộc đóng ứng dụng và khởi chạy lại như ban đầu.
Nói RAM ảo không có lợi ích gì thì cũng không đúng, thực ra RAM ảo có khá nhiều lợi ích mà bạn không để ý đến. Nếu như chỉ dùng dung lượng mặc định của RAM thật, chắc chắn sẽ có những hạn chế khi mở quá nhiều ứng dụng và lưu trữ dưới nền. Điều này khiến cho máy của bạn phải dọn liên tục các file rác, chiếm nhiều dung lượng RAM hơn và trở nên kém mượt mà.
RAM ảo giúp cho việc lưu trữ dưới nền mượt mà hơn
Chính vì thế, RAM ảo thật sự có tác dụng giúp chiếc điện thoại của bạn trở nên mượt mà hơn khi hệ thống có thể đóng gói lại dữ liệu và các ứng dụng đang chạy để chuyển sang đặt bên dưới nền. Chuyển sang phân vùng Swap Memory để lưu trữ gói dữ liệu đó để tiết kiệm thêm nhiều không gian trên RAM cho các ứng dụng đang thực hiện.
Sau khi bạn đã sử dụng xong và muốn tìm lại ứng dụng đã chạy nền trước đó thì hệ thống sẽ truy xuất từ khu vực phân vùng Swap Memory giúp cho quá trình này được diễn ra nhanh hơn và thuận tiện hơn việc bắt đầu khởi động lại ứng dụng như ban đầu.
Khả năng truy xuất dữ liệu nhanh chóng hơn nhiều lần
Lợi thì rõ rồi, còn hại thì thế nào?
Tất nhiên rồi, tính năng RAM ảo là tính năng được thiết lập trong hệ thống nhưng không hề được bật mặc định mà do thủ công của người dùng. Chính vì các hãng sản xuất không trực tiếp mở tính năng này ngay từ khi bạn mua máy nên việc sử dụng RAM ảo có đánh đổi một số thứ là điều chắc chắn rồi.
Đầu tiên, RAM ảo là phân vùng của ổ cứng mang tên Swap Memory nên việc lưu và xóa dữ liệu trên RAM ảo đồng nghĩa với việc bạn đang lưu và xóa dữ liệu trên bộ nhớ trong của thiết bị. Bất kỳ ở cứng lưu trữ thể rắn hay còn gọi là SSD nào cũng đều có tuổi thọ nhất định.
RAM ảo ảnh hưởng khá nhiều đến tuổi thọ bộ nhớ lưu trữ
Tuổi thọ của ổ cứng được thể hiện qua dung lượng TB đã đọc ghi trên bộ nhớ đó. Ví dụ bạn có chiếc điện thoại 512GB, ghi toàn bộ dữ liệu 512GB, sau đó xóa toàn bộ 512GB vừa mới lưu và lưu lại 512GB mới thì bạn đã sử dụng 1024GB tuổi thọ của ổ cứng. Và thông thường các loại ổ cứng từ trung bình đến chất lượng cao có khoảng từ vài trăm TB đến vài nghìn TB.
Và việc sử dụng bộ nhớ SSD làm RAM ảo có thể chiếm hàng trăm GB được sử dụng trong một ngày nếu bạn đang làm việc đa nhiệm liên tục và sử dụng điện thoại trong suốt cả ngày. Điều này sẽ khiến bộ nhớ trong của chiếc điện thoại nhanh hỏng hơn, dễ đạt đến mức giới hạn của tuổi thọ và không thể lưu trữ thêm được nữa.
Sử dụng cùng lúc nhiều ứng dụng thì không còn nhiều ý nghĩa với RAM ảo
Ngoài ra, việc truy xuất dữ liệu từ phân vùng Swap Memory chỉ có tác dụng với các ứng dụng đang được chạy nền. Điều này đồng nghĩa khi bạn sử dụng đa nhiệm với nhiều ứng dụng cùng lúc như trên chiếc điện thoại màn hình gập. Thì lúc này, RAM ảo sẽ không còn bất kỳ tác dụng và ý nghĩa nào.
Chưa hết, nếu như dùng tính năng mở rộng bộ nhớ RAM có thể bạn sẽ phải chấp nhận việc máy sẽ xuất hiện tình trạng nóng và tiêu hao nhiều tài nguyên hơn vì hệ thống liên tục phải làm việc để có thể truy xuất dữ liệu hay ứng dụng từ Swap Memory sang RAM thật để tiếp tục sử dụng. Nếu như hệ thống không được tối ưu hóa kỹ càng và liên tục đưa các phần mềm hệ thống chuyển sang Swap Memory thì có thể chiếc máy của bạn sẽ dễ dàng bị nóng hơn.
Tại sao gần đây các nhà sản xuất mới tích cực giới thiệu về RAM ảo?
Điều đầu tiên mà các nhà sản xuất Android dạo gần đây mới giới thiệu nhiều hơn về tính năng RAM ảo là vì thị trường đang rất bão hòa. Điều này khiến cho các nhà sản xuất phải liên tục nghiên cứu và đưa ra các điểm nhấn độc quyền giới thiệu về điện thoại của mình. Và RAM ảo được ví như tính năng mở rộng RAM trên điện thoại.
Thị trường ngày càng bão hòa nên RAM ảo xuất hiện là điều tất yếu
Nếu như với mức giá rẻ hơn bạn mua được chiếc điện thoại có dung lượng RAM tổng lên đến 16GB vẫn có cảm giác thích hơn nhiều so với việc mua chiếc Galaxy S23 Ultra chỉ với dung lượng RAM 8GB, phải không nào?
Thêm vào đó, việc các tiêu chuẩn bộ nhớ trong đã được các nhà sản xuất ngày càng cải tiến tốc độ truy xuất dữ liệu và tiệm cận với những chiếc SSD hàng đầu của thế hệ NVMe PCIe Gen 3 nên việc chuyển đổi sang phân vùng Swap Memory cũng có thể chấp nhận được.
Điều này giúp cho độ trễ trên những phân vùng RAM ảo so với RAM thật sẽ được thu ngắn lại và bạn cũng khó có thể cảm nhận bằng mắt thường. Chính vì thế, Swap Memory được xem là giải pháp khá tốt để chiếc điện thoại giải phóng được nhiều không gian bộ nhớ RAM để khởi chạy các ứng dụng.
Tóm lại
RAM ảo tính đến thời điểm hiện tại trên những chiếc điện thoại có tiêu chuẩn bộ nhớ UFS 3.1 trở lên đã khá hoàn thiện và mang tới nhiều lợi ích. Song song với đó cũng còn vài hạn chế nhỏ nhưng với những chiếc điện thoại từ tầm trung trở lên đã có những bộ vi xử lý mạnh mẽ thì bạn cũng không cần quá quan tâm.
Tốc độ đọc ghi nhah hơn cũng giúp cho RAM ảo phát huy được tác dụng
Nhưng tính năng này trên những chiếc điện thoại phổ thông hay cấp thấp thì bạn đừng quá kỳ vọng vì tiêu chuẩn bộ nhớ trong quá thấp, tốc độ truy xuất dữ liệu cũng dừng ở lại mức chấp nhận được nên việc chuyển đổi sang sử dụng làm phân vùng Swap Memory là không có nhiều lợi ích.
RAM ảo chỉ xuất hiện trong ít năm trở lại đây với những lời quảng cáo cung cấp tối đa dung lượng RAM lên đến 12GB hay 16GB. Khi này dung lượng RAM 8GB đã trở thành tiêu chuẩn và sự bão hòa của thị trường đã khiến tính năng này gần như phải ra mắt để làm điểm nhấn chính. Theo như những lời quảng cáo đó, RAM ảo cho phép người dùng có nhiều không gian hơn để lưu trữ đa nhiệm, chạy nền và giúp chiếc máy hoạt động trơn tru hơn.
Bắt đầu với các hãng sản xuất Trung Quốc và sau đó các thương hiệu lớn như Samsung cũng tham gia vào cuộc chơi bổ sung tính năng RAM ảo trên những chiếc điện thoại của mình. Vậy liệu rằng RAM ảo có thực sự hữu ích như những tin đồn trước đó, liệu tính năng này có giúp điện thoại của anh em mượt mà hơn, cùng mình giải đáp trong bài viết này nhé.
RAM ảo là gì?
Thuật ngữ RAM ảo chính xác như tên gọi của chính nó, RAM ảo không phải là RAM vật lý thật và không có nghĩa là dùng để kéo dãn bộ nhớ RAM của hệ thống ra. Nhưng theo quảng cáo của những nhà sản xuất điện thoại, dung lượng RAM mở rộng lên đến 16GB hoặc 24GB nên đôi khi chúng ta sẽ có một chút nhầm lẫn.
RAM vật lý thường sẽ có tốc độ rất nhanh, nhanh hơn nhiều lần so với bộ nhớ lưu trữ trên điện thoại nhưng lại không có khả năng ghi nhớ các dữ liệu được lưu. Việc RAM xuất hiện nhằm tạm thời lưu giữ luồng dữ liệu đang khởi động để hệ thống có thể truy xuất các tác vụ cần thực hiện nhanh chóng hơn nhiều lần so với việc lục tìm dữ liệu đó trong bộ nhớ lưu trữ.
Vậy vì sao lại có RAM ảo và RAM ảo xuất hiện từ đâu? Thực ra thì RAM ảo không phải mới xuất hiện trong thời gian gần đây mà từ những thế hệ Android đi đầu vào những năm 2015 đã có tính năng tự động chuyển đổi RAM ảo. Nhưng thời gian đó, bộ nhớ trong chưa quá nhanh và dường như chẳng có ích lợi gì nhiều nên các hãng sản xuất cũng chẳng nói thêm về RAM ảo.
RAM ảo về cơ bản là phân vùng khác của ổ cứng hay bộ nhớ lưu trữ, còn gọi là Swap Memory. Về sau, tiêu chuẩn bộ nhớ trong UFS 3.1 hay UFS 4.0 đã được cải tiến rất nhiều về tốc độ, thậm chí có thể sánh ngang với SSD NVMe PCIe Gen 3 nên việc được sử dụng một phân vùng nhỏ để làm RAM ảo là điều có lẽ nên làm của các nhà sản xuất.
RAM ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến dịch quảng cáo sản phẩm hay các tính năng cơ bản nhất trên smartphone ngày nay. Mỗi hãng sản xuất sẽ có tên gọi khác nhau dành để ám chỉ tính năng này. Trong đó có thể kể đến như Samsung sẽ gọi là RAM Plus.
Hay các nhà sản xuất Trung Quốc thì cũng sẽ có các tên gọi khác nhau. OPPO thì gọi là RAM+, vivo thì vẫn gọi là RAM ảo hay Realme thì gọi là Dynamic RAM Expansion. Tính năng sẽ có tùy chọn sẽ bên trong cài đặt và bạn có thể tự do bật, tắt hoặc tùy chỉnh toàn bộ thông số.
Những lợi ích từ tính năng RAM ảo
Swap Memory sẽ sở hữu gần như tương đối các tính năng của RAM thật như có thể chuyển và lưu trữ các ứng dụng đang chạy chuyển sang chạy nền hay ngủ đông. Từ đó giúp chúng có thể truy xuất dữ liệu nhanh chóng thay vì chiếm bộ nhớ RAM thật hay buộc đóng ứng dụng và khởi chạy lại như ban đầu.
Nói RAM ảo không có lợi ích gì thì cũng không đúng, thực ra RAM ảo có khá nhiều lợi ích mà bạn không để ý đến. Nếu như chỉ dùng dung lượng mặc định của RAM thật, chắc chắn sẽ có những hạn chế khi mở quá nhiều ứng dụng và lưu trữ dưới nền. Điều này khiến cho máy của bạn phải dọn liên tục các file rác, chiếm nhiều dung lượng RAM hơn và trở nên kém mượt mà.
RAM ảo giúp cho việc lưu trữ dưới nền mượt mà hơn
Chính vì thế, RAM ảo thật sự có tác dụng giúp chiếc điện thoại của bạn trở nên mượt mà hơn khi hệ thống có thể đóng gói lại dữ liệu và các ứng dụng đang chạy để chuyển sang đặt bên dưới nền. Chuyển sang phân vùng Swap Memory để lưu trữ gói dữ liệu đó để tiết kiệm thêm nhiều không gian trên RAM cho các ứng dụng đang thực hiện.
Sau khi bạn đã sử dụng xong và muốn tìm lại ứng dụng đã chạy nền trước đó thì hệ thống sẽ truy xuất từ khu vực phân vùng Swap Memory giúp cho quá trình này được diễn ra nhanh hơn và thuận tiện hơn việc bắt đầu khởi động lại ứng dụng như ban đầu.
Lợi thì rõ rồi, còn hại thì thế nào?
Tất nhiên rồi, tính năng RAM ảo là tính năng được thiết lập trong hệ thống nhưng không hề được bật mặc định mà do thủ công của người dùng. Chính vì các hãng sản xuất không trực tiếp mở tính năng này ngay từ khi bạn mua máy nên việc sử dụng RAM ảo có đánh đổi một số thứ là điều chắc chắn rồi.
Đầu tiên, RAM ảo là phân vùng của ổ cứng mang tên Swap Memory nên việc lưu và xóa dữ liệu trên RAM ảo đồng nghĩa với việc bạn đang lưu và xóa dữ liệu trên bộ nhớ trong của thiết bị. Bất kỳ ở cứng lưu trữ thể rắn hay còn gọi là SSD nào cũng đều có tuổi thọ nhất định.
Tuổi thọ của ổ cứng được thể hiện qua dung lượng TB đã đọc ghi trên bộ nhớ đó. Ví dụ bạn có chiếc điện thoại 512GB, ghi toàn bộ dữ liệu 512GB, sau đó xóa toàn bộ 512GB vừa mới lưu và lưu lại 512GB mới thì bạn đã sử dụng 1024GB tuổi thọ của ổ cứng. Và thông thường các loại ổ cứng từ trung bình đến chất lượng cao có khoảng từ vài trăm TB đến vài nghìn TB.
Và việc sử dụng bộ nhớ SSD làm RAM ảo có thể chiếm hàng trăm GB được sử dụng trong một ngày nếu bạn đang làm việc đa nhiệm liên tục và sử dụng điện thoại trong suốt cả ngày. Điều này sẽ khiến bộ nhớ trong của chiếc điện thoại nhanh hỏng hơn, dễ đạt đến mức giới hạn của tuổi thọ và không thể lưu trữ thêm được nữa.
Ngoài ra, việc truy xuất dữ liệu từ phân vùng Swap Memory chỉ có tác dụng với các ứng dụng đang được chạy nền. Điều này đồng nghĩa khi bạn sử dụng đa nhiệm với nhiều ứng dụng cùng lúc như trên chiếc điện thoại màn hình gập. Thì lúc này, RAM ảo sẽ không còn bất kỳ tác dụng và ý nghĩa nào.
Chưa hết, nếu như dùng tính năng mở rộng bộ nhớ RAM có thể bạn sẽ phải chấp nhận việc máy sẽ xuất hiện tình trạng nóng và tiêu hao nhiều tài nguyên hơn vì hệ thống liên tục phải làm việc để có thể truy xuất dữ liệu hay ứng dụng từ Swap Memory sang RAM thật để tiếp tục sử dụng. Nếu như hệ thống không được tối ưu hóa kỹ càng và liên tục đưa các phần mềm hệ thống chuyển sang Swap Memory thì có thể chiếc máy của bạn sẽ dễ dàng bị nóng hơn.
Tại sao gần đây các nhà sản xuất mới tích cực giới thiệu về RAM ảo?
Điều đầu tiên mà các nhà sản xuất Android dạo gần đây mới giới thiệu nhiều hơn về tính năng RAM ảo là vì thị trường đang rất bão hòa. Điều này khiến cho các nhà sản xuất phải liên tục nghiên cứu và đưa ra các điểm nhấn độc quyền giới thiệu về điện thoại của mình. Và RAM ảo được ví như tính năng mở rộng RAM trên điện thoại.
Nếu như với mức giá rẻ hơn bạn mua được chiếc điện thoại có dung lượng RAM tổng lên đến 16GB vẫn có cảm giác thích hơn nhiều so với việc mua chiếc Galaxy S23 Ultra chỉ với dung lượng RAM 8GB, phải không nào?
Thêm vào đó, việc các tiêu chuẩn bộ nhớ trong đã được các nhà sản xuất ngày càng cải tiến tốc độ truy xuất dữ liệu và tiệm cận với những chiếc SSD hàng đầu của thế hệ NVMe PCIe Gen 3 nên việc chuyển đổi sang phân vùng Swap Memory cũng có thể chấp nhận được.
Điều này giúp cho độ trễ trên những phân vùng RAM ảo so với RAM thật sẽ được thu ngắn lại và bạn cũng khó có thể cảm nhận bằng mắt thường. Chính vì thế, Swap Memory được xem là giải pháp khá tốt để chiếc điện thoại giải phóng được nhiều không gian bộ nhớ RAM để khởi chạy các ứng dụng.
Tóm lại
RAM ảo tính đến thời điểm hiện tại trên những chiếc điện thoại có tiêu chuẩn bộ nhớ UFS 3.1 trở lên đã khá hoàn thiện và mang tới nhiều lợi ích. Song song với đó cũng còn vài hạn chế nhỏ nhưng với những chiếc điện thoại từ tầm trung trở lên đã có những bộ vi xử lý mạnh mẽ thì bạn cũng không cần quá quan tâm.
Nhưng tính năng này trên những chiếc điện thoại phổ thông hay cấp thấp thì bạn đừng quá kỳ vọng vì tiêu chuẩn bộ nhớ trong quá thấp, tốc độ truy xuất dữ liệu cũng dừng ở lại mức chấp nhận được nên việc chuyển đổi sang sử dụng làm phân vùng Swap Memory là không có nhiều lợi ích.