Viêm màng não do nấm, căn bệnh xuất hiện sau phẫu thuật thẩm mỹ hiện bùng phát ở Mỹ và Mexico, có thể gây sốt, đau đầu, thậm chí tử vong.
Mỹ ghi nhận ít nhất hai người chết và 17 trường hợp nghi nhiễm viêm màng não do nấm sau khi làm phẫu thuật thẩm mỹ tại các phòng khám ở Mexico. Các bệnh nhân mắc bệnh sau khi thực hiện thủ thuật gây tê ngoài màng cứng.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, hơn 200 người trên khắp nước này đã trải qua các ca phẫu thuật tương tự kể từ ngày 1/1 đến ngày 13/5. Tất cả họ có thể gặp rủi ro.
Dù hai trung tâm có người mắc bệnh là River Side và K3 Clinica đã đóng cửa, nhiều tuần sau đó, khách hàng vẫn xuất hiện các triệu chứng viêm màng não do nấm.
Viêm màng não do nấm là gì?
Viêm màng não là một loại nhiễm trùng ảnh hưởng đến chất lỏng và ba màng não, bộ phận bảo vệ não và tủy sống. Theo CDC, viêm màng não do nấm xảy ra sau khi một người bị nhiễm nấm lây lan đến não hoặc tủy sống. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện vài tuần sau khi nhiễm trùng, tiêu biểu là sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn, cứng cổ, nhạy cảm với ánh sáng, trạng thái tinh thần thay đổi.
CDC cho biết có nhiều loại nấm kích thước rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường, khiến mọi người dễ dàng hít phải hoặc ăn phải các bào tử siêu nhỏ. Viêm màng não do nấm không lây nhiễm từ người sang người. Dù hiếm gặp, các đợt bùng phát viêm màng não do nấm thường xảy ra sau các thủ thuật y tế và các ca phẫu thuật.
Chẩn đoán và điều trị
Để được chẩn đoán viêm màng não do nấm, bác sĩ sẽ lấy mẫu máu hoặc dịch não tủy để xét nghiệm xem có các bào tử nấm hay không. Theo CDC, nếu kết quả dương tính, bệnh nhân sẽ được tiêm tĩnh mạch thuốc kháng nấm liều cao, như amphotericin B - ngăn chặn sự phát triển của nấm. Tiếp theo, bệnh nhân sẽ được uống thuốc như itraconazole hoặc fluconazole.
Hiện không có khuyến nghị cụ thể về thời gian dùng thuốc. Hầu hết bác sĩ sẽ kê đơn phụ thuộc vào hệ miễn dịch của bệnh nhân. Ví dụ, người có bệnh nền làm suy yếu khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, chẳng hạn HIV/AIDS sẽ cần điều trị lâu hơn.
Minh họa bào tử nấm gây viêm não. Ảnh: Thickstock
Viêm màng não do nấm có gây chết người không?
Hiện chưa có dữ liệu về số người chết mỗi năm vì viêm màng não do nấm. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng cho biết bệnh có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng.
Nghiên cứu công bố năm 2017 về đợt bùng phát tại Virginia cho thấy 9,6% những người bị viêm màng não do nấm đã chết ngay cả sau khi được điều trị. 100% bệnh nhân không được điều trị đã tử vong.
Một trong hai bệnh nhân đã chết trong đợt bùng phát hiện nay là Shyanne Medrano, 31 tuổi đến từ Houston. Cô bắt đầu cảm thấy mệt mỏi sau khi đến K3 Clinica vào tháng 3 để nâng mông kiểu Brazil. Nhiều tuần sau, Medrano được đưa vào bệnh viện với các triệu chứng nhiễm trùng. Bác sĩ phát hiện cô bị cục máu đông. Vào ngày 16/5, hai tháng sau thủ thuật, cô qua đời.
Hiện chưa có vaccine chống viêm màng não do nấm. CDC khuyến nghị một số biện pháp phòng ngừa như tránh những khu vực có nhiều bụi, tránh hoạt động, tiếp xúc gần với bụi bẩn mà không sử dụng các biện pháp bảo hộ như khẩu trang, làm sạch vết thương ngoài da bằng nước ấm và xà phòng để ngăn nhiễm trùng.
Mỹ ghi nhận ít nhất hai người chết và 17 trường hợp nghi nhiễm viêm màng não do nấm sau khi làm phẫu thuật thẩm mỹ tại các phòng khám ở Mexico. Các bệnh nhân mắc bệnh sau khi thực hiện thủ thuật gây tê ngoài màng cứng.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, hơn 200 người trên khắp nước này đã trải qua các ca phẫu thuật tương tự kể từ ngày 1/1 đến ngày 13/5. Tất cả họ có thể gặp rủi ro.
Dù hai trung tâm có người mắc bệnh là River Side và K3 Clinica đã đóng cửa, nhiều tuần sau đó, khách hàng vẫn xuất hiện các triệu chứng viêm màng não do nấm.
Viêm màng não do nấm là gì?
Viêm màng não là một loại nhiễm trùng ảnh hưởng đến chất lỏng và ba màng não, bộ phận bảo vệ não và tủy sống. Theo CDC, viêm màng não do nấm xảy ra sau khi một người bị nhiễm nấm lây lan đến não hoặc tủy sống. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện vài tuần sau khi nhiễm trùng, tiêu biểu là sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn, cứng cổ, nhạy cảm với ánh sáng, trạng thái tinh thần thay đổi.
CDC cho biết có nhiều loại nấm kích thước rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường, khiến mọi người dễ dàng hít phải hoặc ăn phải các bào tử siêu nhỏ. Viêm màng não do nấm không lây nhiễm từ người sang người. Dù hiếm gặp, các đợt bùng phát viêm màng não do nấm thường xảy ra sau các thủ thuật y tế và các ca phẫu thuật.
Chẩn đoán và điều trị
Để được chẩn đoán viêm màng não do nấm, bác sĩ sẽ lấy mẫu máu hoặc dịch não tủy để xét nghiệm xem có các bào tử nấm hay không. Theo CDC, nếu kết quả dương tính, bệnh nhân sẽ được tiêm tĩnh mạch thuốc kháng nấm liều cao, như amphotericin B - ngăn chặn sự phát triển của nấm. Tiếp theo, bệnh nhân sẽ được uống thuốc như itraconazole hoặc fluconazole.
Hiện không có khuyến nghị cụ thể về thời gian dùng thuốc. Hầu hết bác sĩ sẽ kê đơn phụ thuộc vào hệ miễn dịch của bệnh nhân. Ví dụ, người có bệnh nền làm suy yếu khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, chẳng hạn HIV/AIDS sẽ cần điều trị lâu hơn.
Minh họa bào tử nấm gây viêm não. Ảnh: Thickstock
Viêm màng não do nấm có gây chết người không?
Hiện chưa có dữ liệu về số người chết mỗi năm vì viêm màng não do nấm. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng cho biết bệnh có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng.
Nghiên cứu công bố năm 2017 về đợt bùng phát tại Virginia cho thấy 9,6% những người bị viêm màng não do nấm đã chết ngay cả sau khi được điều trị. 100% bệnh nhân không được điều trị đã tử vong.
Một trong hai bệnh nhân đã chết trong đợt bùng phát hiện nay là Shyanne Medrano, 31 tuổi đến từ Houston. Cô bắt đầu cảm thấy mệt mỏi sau khi đến K3 Clinica vào tháng 3 để nâng mông kiểu Brazil. Nhiều tuần sau, Medrano được đưa vào bệnh viện với các triệu chứng nhiễm trùng. Bác sĩ phát hiện cô bị cục máu đông. Vào ngày 16/5, hai tháng sau thủ thuật, cô qua đời.
Hiện chưa có vaccine chống viêm màng não do nấm. CDC khuyến nghị một số biện pháp phòng ngừa như tránh những khu vực có nhiều bụi, tránh hoạt động, tiếp xúc gần với bụi bẩn mà không sử dụng các biện pháp bảo hộ như khẩu trang, làm sạch vết thương ngoài da bằng nước ấm và xà phòng để ngăn nhiễm trùng.